İnternetin bu kadar hızlı olmadığı dial-up zamanlarını hatırlayanlarımız vardır. Herhangi bir veriyi indirmek saatlerimizi alırdı. Bir resmi indirmek için bile satır satır bilgisayarımızın ekranına ulaşmasını beklerdik. O karanlık çağlar bizler için geçmiş olabilir. Ancak birçok uzay aracı Dünya’ya hala dial-up hızı ile veri göndermekte. Üstelik ne yazık ki buna uzaydaki en gelişmiş labarotuvarımız Uluslararası Uzay İstasyonu dâhil.
Uzay fizikçileri yıllardır bu soruna kafa yordular. Dünyanın yörüngesinde dolanan bir aracın hızlı hareketine dayanıklı ve Dünya’nın yörüngesinde nerede olursa olsun iletim hızını değiştirmeyecek bir yöntem bulunabilir miydi? Bilim insanlarının bu araştırmaları 2014 yılının ilk haftalarında sonuçlarını aldı.
Belki de uzay çağında en sık kullanacağımız iletişim yöntemini keşfetmek üzere olan California Teknoloji Enstitüsü fizikçileri, Space-X’in Dragon uzay aracı ile Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) güçlü bir lazer gönderdiler. ISS’te üretilen bir veri, radyo dalgaları aracılığıyla değil, ışık huzmesi içerisinde gönderilecekti. Hedef olarak Wrightwood California’daki Table Mountain Gözlemevi seçildi. Artık ISS’in, gözlemevinin üstünden geçmesi beklenecekti. Nefesler tutuldu.
“İstasyona eklediğimiz küçük bir parçadan labarotuvarımıza gelen muhteşem ışık huzmelerini gözlemlemek olağanüstüydü.” diyor NASA’nın OPALS projesi fizikçisi Matt Abrahamson. OPALS projesi veri aktarımı için fotonların kullanılması için araştırmalar yapan ve NASA’ya bağlı olan bir alt bölümdür.
Deney başarılı oldu ve NASA fizikçilerinin hazırladığı “Hello World” adındaki 40 saniyelik HD video 2 buçuk saniyelik bir ışık bombardımanı ile gözlemevine ulaştı. Normalde bu tür bir videonun geleneksel yollarla uzaydan gönderilmesi 15 dakika kadar alıyor. Yöntem, uzay ile Dünya arasındaki internet hızını 100 kat arttıracak potansiyele sahip.
Bu yöntemle yapılacak veri iletimi saniyeler içinde onlarca Gigabyte veri gönderimi yapabilse de tam anlamıyla çalışması için lazer ışınının doğrusal olarak hedef noktasına ulaşması gerek. Bu da ISS gibi saniyede 7 kilometre hız kat eden gökcisimleri için çok zor bir iş. Yani ne yazık ki günlük hayatta kullanabileceğimiz bir yöntem henüz değil. Bununla birlikte NASA’nın OPALS projesi çalışmalarına devam ediyor. Geçtiğimiz aylarda bu araştırma topluluğu karşımıza bir sürpriz ile çıkabilir. Bununla birlikte ADSL internet sisteminin gelecek nesiller tarafından ilkel olarak kabul edilmesine yaklaşıyoruz gibi görülüyor.
Lazer ışını ile gönderilmiş ilk veri olan “Hello World” videosunu izlemeniz için link:
