Biliminsanları tarafından yapılan yeni çalışma, çölyak hastası olan kişilerde glütenli gıda tüketiminin ardından neden mide bulantısı görüldüğünü ortaya çıkardı.
7 Ağustos günü, Science Advances’ta yayınlanan rapora göre; bağışıklığa dair bazı hücreler, kişi glütenli gıda tükettikten kısa bir süre sonra “sitokin” adı verilen bağışıklık kimyasallarını kana gönderiyor. Bu bağışıklık kimyasalları, kişilerde mide bulantısına neden oluyor ve bu hastalığın belirtilerini tetikliyor.
Konuya dair çalışmalarını sürdüren biliminsanı Robert Anderson, “Hastalar, glütenli gıda ile beslendiklerinde hem sitokinler hem de hastalık semptomlarında artış meydana geldi” açıklamalarında bulundu. Anderson, aynı zamanda otoimmün hastalıklara karşı koruma geliştirmek için aşı çalışmalarında bulunuyor. Aslında biliminsanları, hastalığa dair pek çok şeyi geçmiş çalışmalarından doğru biliyordu. Bu bilgilerden biri; CD4+ tipindeki T hücrelerinin buğday, arpa ve çavdarda bulunan glüten proteinlerine tepki gösterdikleri ve burada gerçekleşen reaksiyonlar zincirinin ince bağırsakta hasara yol açtığıydı. Normalde bu tip T hücreleri, kişi glütenli bir gıda ile beslendikten bir iki gün sonrasına kadar bu kadar yüksek düzeyde tepkiler vermez. Ancak insanların yüzde 1’ini etkileyen bir otoimmün bozukluk nedeniyle, genellikle glüten tüketiminin ardından bir veya iki saatlik bir süre sonrasında mide bulantısı, ağrı ve akabinde kusma şikayetleri gözlenir.
Anderson ve meslektaşları, çalışma sırasında çölyak hastalığına sahip bazı bireylerin deri altına glüten peptitleri enjekte etti, bazılarına ise buğday unu ile karıştırılmış bir içecek verdi. Araştırmacılar, hastaların bu gıdaları tüketiminden yaklaşık iki saat sonra IL-2 isimli bir sitokinin ve bahsi geçen T hücreleri tarafından salınan diğer immün kimyasalların seviyelerinde artış meydana geldiğini tespit etti. Hastalığa sahip gönüllülerde mide bulantısı gözlenmeye başladı. Araştırmaya katılan gönüllülerden bazılarının sitokin seviyelerinde artış devam ettikçe mide bulantısı şikayetlerinde de artış meydana geldi ve bu durumu kusma izledi.
Çalışmanın yürütücülerinden Anderson, “Belirli bir T hücresi tipinin ve bu hücreler vasıtasıyla salgılanan sitokinlerin çölyak hastalığının semptomlarına neden olduğunu bilmek, glüten ile reaksiyona giren T hücrelerinin bu semptomları meydana getirmesini engellemeye yönelik tedavilere yol açabilir” açıklamalarında bulundu. Doktorlar, kandaki IL-2 seviyesini ölçerek çölyak hastalığı teşhisinin konulabileceğini ve hastalara ard arda glüten verilerek yapılan testlere ihtiyaç duyulmasının önlenebileceğini söylüyorlar.
Kaynak: https://www.sciencenews.org/article/why-people-celiac-disease-suffer-so-soon-after-eating-glüten
