Araştırmacılar, kurbağa embriyolarından elde edilen deri hücrelerini kullanarak mikroskobik boyutlu “canlı makineler” geliştirdiler. Bu makineler yüzebilir, birikintileri akıntı içinde sürükleyebilir ve yaralanmanın ardından kendilerini iyileştirebilir.
Science Robotics dergisinde yayınlanan çalışmada biliminsanları, kurbağa embriyolarından kök hücreleri çıkardılar ve bu hücrelerin kendi başlarına ne yapacağını görmek için gözlem yaptılar. Bu hücreler kısa bir zaman içerisinde yuvarlak bir organizasyona sahip oldu ve büyüdüler. “Ksenobot” (xenobots) adı verilen yapılar yaklaşık üç gün sonra yüzmeye başladı.
Kurbağa derisinde yer alan ve saç benzeri yapılar olan siller patojenleri uzaklaştırır ve ortama mukus yayar. Ancak siller, ksenobotlarda çevrede dolaşma için avantaj sağladı. Hücreler kullanılarak baştan inşa edilen ve aslen bir bilgisayar tarafından programlanan ksenobotların sinir hücreleri ve beyinleri bulunmamaktadır. Fakat ksenobotlar çok ince tüplerden yüzebilir ve labirentlerden geçebilirler. Ksenobotlar demir oksit parçacıklarıyla dolu bir alanı süpürebilir, parçacıkları hareket ettirebilirler; kendi kendilerine iyileşebilir, kesildikten sonra küresel şekillerine geri dönerler.
Biliminsanları ksenobot yaşamının temelleri üzerine araştırmalarını sürdürüyor. Ocak 2020’de yapılan başka bir çalışmada kurbağa derisi ve kurbağaya ait kardiyak hücresi kullanılarak ksenobotlar tasarlanmıştı. Yeni çalışmada ksenobotların hangi koşullar altında yaşayabildikleri de araştırıldı. Ksenobotlar yaklaşık 10 gün beslenme olmaksızın yaşayabiliyorlardı. Şekerle beslendiklerinde ise büyümeye devam etmeseler de daha uzun süre yaşıyorlardı. Araştırmacılar ksenobotların özellikle de çevre temizliğinde kullanılabileceğini belirtiyor.
Çalışma hakkında görüş belirten bazı araştırmacılar etik konulara dikkat çekiyor ve ksenobot kullanımının istenmeyen sonuçları hakkında daha fazla tartışmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyorlar.
Kaynak: https://www.sciencenews.org/article/frog-skin-cells-self-made-living-machines-xenobots
