Sonuçlar gösteriyor ki süper kütleli karadelik düşünlenden de çok hızlı dönmek zorunda.
M87 gök adasının merkezindeki süper kütleli karadeliğin ağzından 2 devasa jet binlerce ışık yılı boyunca uzaya gitti. Biliminsanları hala elektriksel yüklü parçacıkların ya da plazmaların karışımından oluşmuş jetlerin arkasındaki fiziği tamamen anlamıyor. Fakat “Karadelik jetleri gerçekten ama gerçekten harikalar.” diyor astrofizikçi Alejandro Cruz-Osorio. O ve takım arkadaşları M87 karadeliğinin ve yığılma diskinde onu saran dönen gazın bir bilgisayar simülasyonunu yarattılar. Amaçları bu karadeliğin nasıl bir “jet sosyeteye” dönüştüğünü bulmak.
Araştırmacıların bildirdiğine göre doğru olduğu düşünülen şartlar altında simülasyon, M87’nin gözlemleriyle uyuşan jetler yarattı. Karadelik, elektronların ve diğer yüklü parçacıkların 2 yüksek enerji demetlerini çevreleyen spiral manyetik alanları büküyor.
Sonuç gösterdi ki karadelik, fizik yasalarının izin verdiği en yüksek hızının yarısından fazlasında ve muhtemelen mümkün olan maksimum hızının %94 kadarı hızında hızlıca dönmek zorunda.
Jetlerin elektronlarının enerjilerini doğru bir şekilde elde etmek çok önemli. Jetlerdeki manyetik alanlar manyetik yeniden bağlanma diye bilinen bir süreci yeniden düzenlediklerinde, elektronlar ivmelenir ve bu da onların çoğunun yüksek enerjilere sahip olmasına neden olur. Bu etki eski simülasyonlara dahil değil fakat simüle edilmiş jetlerin gerçek dünyadaki karşılıkları gibi davranması için anahtardır.
Kaynak:
A stunning simulation re-creates how M87’s black hole launches plasma jets
