Kuzeybatı Grönland’daki Petermann Buzulu’nda bir araştırma yürütürken, Kaliforniya Üniversitesi Irvine Kampüsü (UCI) ve NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı’ndaki (JPL) araştırmacılar, buz ve okyanusun daha önce görülmemiş bir şekilde etkileşime girdiğini ortaya çıkardılar. Buzulbilimciler, bulgularının, iklim topluluğunun kutup buzullarının bozulmasından kaynaklanan gelecekteki deniz seviyesi artışının büyüklüğünü büyük ölçüde hafife aldığı anlamına gelebileceğini söylediler.
UCI/NASA ekibi, üç Avrupa görevinden alınan uydu radar verilerini kullanarak, Petermann Buzulu’nun buzun kara yatağından ayrıldığı ve okyanusta yüzmeye başladığı topraklama hattının gelgit döngüleri sırasında önemli ölçüde kayarak sıcak deniz suyunun girip erimesine izin verdiğini öğrendi. Grubun sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlandı.
Hızlandırılmış buz
UCI Dünya sistem bilimi uzmanı yardımcısı ve NASA doktora sonrası araştırmacısı baş yazar Enrico Ciraci, “Petermann’ın topraklama hattı daha doğru bir şekilde bir topraklama bölgesi olarak tanımlanabilir, çünkü gelgitler girip çıktıkça 2 ila 6 kilometre arasında hareket eder,” dedi ve ekledi: “Bu hareket, sert bir yatak üzerindeki topraklama hatları için beklenenden daha yüksek mertebede.”
Okyanusa ulaşan buzulların altındaki topraklama hatlarına ilişkin geleneksel görüşün, bunların gelgit döngüleri sırasında göç etmediklerini ve buz erimesi yaşamadıklarını söyledi. Ancak yeni çalışma, bu düşünceyi, ılık okyanus suyunun önceden var olan buzul altı kanallardan buzun altına girdiği ve en yüksek erime oranlarının topraklama bölgesinde meydana geldiği bilgisiyle değiştiriyor.
Araştırmacılar, Petermann Buzulu’nun topraklama hattının 2016 ile 2022 arasında yaklaşık 4 kilometre geri çekilmesiyle, ılık suyun buzulun alt tarafında yaklaşık 200 metre yüksekliğinde bir oyuk açtığını ve bu “apsenin” 2022 yılı boyunca orada kaldığını buldular.
UCI Dünya sistem bilimi profesörü ve NASA JPL biliminsanlarından ve çalışmanın yazarlarından olan Eric Rignot, “Bu buz-okyanus etkileşimleri, buzulları okyanus ısınmasına karşı daha duyarlı hale getiriyor” dedi. “Bu dinamikler modellere dahil edilmiyor ve onları dahil edersek, deniz seviyesindeki artış tahminleri yüzde 200’lere kadar artıracaktır.”
Yapılan çalışma, Grönland buz tabakasının son birkaç on yılda okyanusa milyarlarca ton buz kaybettiğini ve kaybın çoğunun Dünya’nın değişen ikliminin bir ürünü olan yeraltı okyanus sularının ısınmasından kaynaklandığını vurguluyor. Rignot’a göre, okyanus suyuna maruz kalmak, buzul cephesindeki buzu kuvvetli bir şekilde eritir ve buzulların yerdeki hareketine karşı direnci aşındırarak buzun denize daha hızlı kaymasına neden olmakta.
