Modern Fransız başkanlarının nöropsikiyatrik etkilenimleri Mareşal Henri-Philippe Pétain ve Paul Deschanel
François Boller Annie Ganansia-Ganem Florence Lebert Florence Pasquier Tren Roanne’e vardığında Deschanel başkanlık vagonundan kayboldu. Ya açık bir pencereden düşmüştü ya da trenin mekanik bakım için durmuş olduğu bir yerde yürüyüp gitmişti. Yakındaki bir trenyolu geçit bekçisinin evine ulaşmıştı ve kendisinin Cumhuriyetin Başkanı olduğu iddiaları kahkahalarla karşılanmıştı. Sonunda bir doktor onu tanıdı ve ulaşmak istediği […]
Türkçe bilim yapılabilir mi?
Bilim dili olmasını bırakın, her geçen gün iletişim dili özelliğini de yitiren Türkçe’nin mevcut durumu, sanırım hepimizin canını sıkıyordur. Arkadaşınızın elmeki adresine bir mesaj yollayacaksınız. Fakat o da ne! Türkçe karakter kullanmanızdan dolayı bazı karakterler okunmuyor değil mi! Yani her mesajımızda bazı harflerin şifreli çıkacağı korkusuyla yazınızda bu harfleri kullanmaktan kaçınıyorsunuz! Mevcut anlayış İngilizce’yi üniversitelerin […]
Sosyal sınıflar, kültürler, akış kuramı ve gelecek üzerine… “Hep devinir!.. Hiç durmaz!.. Hep akar!..”
Kapitalizmin devindiricisi “kâr” mekanizmasını durdurmak başarılır, doğa -dolayısıyla insanlık- ortadan kalkmaktan kurtulursa, nasıl bir dünyanın gelmekte olduğunu, gelecekte nasıl bir kültürün ortaya çıkacağını, olabildiğince doğru tahmin etmek gerekiyor. Havanın yarın nasıl olacağını, olası en doğru biçimde tahmin etme bilimi, meteoroloji, savaşlarda kullanılmasının önemi nedeniyle olmalı, yıllardır üzerinde çalışılan ve geliştirilen bir bilim dalı. Dünya’yı ve […]
Latin Amerika’da sosyal tıp deneyleri
Latin Amerika sosyal tıp yaklaşımı, tıpla ilgili geleneksel düşünce kalıplarına yönelik eleştirel düşünce hareketinin çağdaş bir örneği olarak ortaya çıktı. Latin Amerika’daki sosyal tıp aktivistleri toplum organizasyonlarında, birliklerde ya da politik hareketler içinde yer aldılar. Bir hekim olan Salvador Allende’nin Şili’deki uygulamaları önemlidir. Küba, örnek bir sosyal tıp ülkesi haline geldi. Chavez’in Venezüella’sı da sosyal […]
Neandertaller bizim kadar zekiydi
Türümüz, yani modern insan (Homo sapiens) tarafından geliştirilen ilk taş aletlerin, nesli tükenmiş akrabalarımız Neandertaller’inkinden daha ileri olmadığı ortaya çıktı. Bu bulgu ile modern insanın daha gelişmiş taş teknolojisi sayesinde Neandertal’e karşı üstünlük kazandığı fikrine şüphe düştü. Bilim insanları, sadece modern insan tarafından kullanılmış olan taş dilgilerin gelişimini ve etkinliğini sıklıkla türümüzün üstün zihinsel yeteneklerinin […]
Devrim sonrası toplumcu Çin tıbbı ‘Geçmişin en iyisi ile yeninin en iyisi birleşmelidir’
Devrimden sonra Çin’de izlenen sağlık politikasının 4 temel ilkesi şunlardı: 1) Sağlık hizmetlerinde işçilere, emekçi halka ve askerlere öncelik verilmesi; 2) Koruyucu sağlık hizmetlerine önem verilmesi; 3) Geleneksel ve modern tıbbın sentezinin sağlanması; 4) Sağlık çalışanlarının aktif katılımı ile sağlıkla ilgili kitlesel çalışmaların yürütülmesi. Çıplak ayaklı doktorlar, bu yeni ve özgün sosyal tıp uygulamasının en […]
Koruyucu sağlık uygulamalarında dünya çapında öncü Sovyet Toplum Sağlığı İstasyonları
SSCB’deki Toplum Sağlığı İstasyonları, toplumun önemli sağlık sorunlarına koruyucu sağlık hizmetleri aracılığıyla çözüm aranması ve bu yolla toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesini amaçlayan organize çabaların tıp tarihindeki öncüsü olmuştur. Hastalanmayı önleyici aktivitelere öncelik verilen sağlık kurumları özelliğine sahiptiler. Tüm ülkeye yayılan bu sağlık istasyonları, insanların hastalanmayacakları çalışma ve yaşam koşullarının hazırlanması ve sürdürülmesi amacına yönelik toplum […]
Çılgınlığın ve gizemin tanrısı Dionysos ve kültü
Dionysos, her kış ölen ve her baharda canlılık kazanmasıyla doğanın bir yansıması olan, üzümün, şarabın, sarhoşluğun, çılgınlığın ve gizemin tanrısıdır. Yunanlı şairler, oyuncular ya da basit insanlar Dionysos’u anlamak istedikleri gibi anlarlar; tanrıya, şarhoşken ya da çılgınca dans ederken tapınırlardı. Tragedya ve komedinin doğuşu Dionysos festivallerine dayanır. Dionysos, Roma’da Bakkhus adıyla görülür ve benzer biçimde […]
19. yüzyıl sosyal tıp akımı ‘Doktor, yoksulun doğal avukatı olmalıdır’
19.yüzyılda gerçekleşen sanayi devrimi, insan sağlığını etkileyen sosyal etmenlerin açıkça gözlenebilir hale gelmesini de sağladı. Avrupa’da tutulmaya başlanan sağlık istatistikleri ile birlikte sosyal sınıflar arasında ölüm oranlarının birbirinden farklı olduğunun ve hastalıkların yoksullukla ilişkisinin ortaya çıkmasıyla sosyal tıpla ilgili düşünceler de gündeme geldi (1). Bu dönemde büyük kentler kurulmuş, üreticiler fabrikalarda bir araya gelmeye başlamış, […]
Hafta neden 7 gündür?
Hafta hakkında kesin olarak bilmediğimiz çok şey var. Örneğin haftanın yedi günden oluşmasının kökeni konusunda rivayet muhtelif. Çeşitli dillerde günlerin isimlerinin anlamı ve neye göre dizildikleri konusu da tartışmalı. Daha pek çok soru var: Haftanın ilk günü hangisidir? Haftalar nasıl sıralanır? Tarihte başka uzunlukta haftalar kullanıldı mı? Haftanın yedi gün olmasının kökeni Hıristiyan, Musevi, İslam […]
