Kâr için değil toplum için tıp SOSYAL TIP DENEYLERİ
Hazırlayan: Dr. Deniz Akgün Sağlığın devletin sorumluluğunda olması… Sağlık hizmetlerine herkesin ücretsiz olarak ulaşabilmesi… Nitelikli mesleki sağlık bakım hizmetlerinin (iş sağlığı hizmetlerinin) sağlanması… Hastalıklarla mücadelede, koruyucu hekimlik yaklaşımının etkin olması… Bu ve benzeri ilkeler, birer ütopya değil, yoğun mücadelelerle kazanılmış temel insan haklarıdır. Fakat günümüzde, gerek dünyada gerekse ülkemizde sağlık alanı, piyasa koşullarının acımasızlığına ve […]
İnsan ile evren arasında bir bağ Takvimler
L.E.Doggett Derleyen: Nazan Mahsereci Takvim, uzun vadede zamanı hesaplamayı amaçlayan bir sistemdir. En küçük takvimsel birim gündür. Bu tanımın genelliği farklı takvim sistemlerinde kullanılıyor olmasından kaynaklanır. Bazı takvimler belirli kurallara bağlı astronomik döngülere dayanıyor olsa da, bazıları muğlak, sürekliliği ve astronomik karşılığı olmayan döngülere dayanır. Bir takvim hazırlamanın temel amacı, zamanı toplumun ihtiyaçlarına göre düzenlemektir. […]
İklim değişimi ya da korkunun ekolojisi
Prof. Dr. Tuncay Neyişçi Akdeniz Üniversitesi Çevre Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Aslında “Küresel İklim Değişimi” ya da “Küresel Isınma” bir bahane. Sorun düşünme, anlama ve yönetme biçimimizi değiştirip kendi beynimizle düşünüp kendi dilimizle konuşmaya, yani dogmaları, formatlamaları kırmayla ilgili. Türkiye coğrafyası, tarihi, insan ve doğal kaynakları, deneyimleri, enerjisi ve yaratıcılığı dikkate alındığında, mutlu insanların […]
Parçacıkların dansı başladı! Dünyanın en büyük deneyi
Prof. Dr. Gülsen Önengüt Çukurova Üniversitesi Fen-Ed. Fakültesi Cenevre kenti yakınlarında, Fransa-İsviçre sınırında yer alan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (BHÇ)’nın ana amacı, parçacık etkileşmelerini, şimdiye kadar erişilmemiş enerjilerde inceleyerek doğanın sırlarını çözmeye bir adım daha yaklaşmaktır. Parçacık fiziğinde, maddenin temel yapıtaşları ve aralarındaki etkileşmeleri açıklamak için geliştirilen Standart Model (SM), 12 temel madde parçacığı ve bunların […]
Bilimdeki en büyük 10 bilmece
Bilimin yüzyıllardan beri bilginler tarafından tespit edilen bazı sırları hâlâ çözülememiştir. Ancak bilginler yine de haklı olarak bu sırlara meydan okumaktan vazgeçmezler. İşte bazıları: Neden bir şey vardır da hiçlik yoktur? Yaşam nasıl başladı? Başka evrenler de var mı? Bilinç nedir? Düşüncelerimiz nereden geliyor? İnsanın doğası nedir? Zamanın doğası nedir? Her şey nasıl sonlanacak? Ve […]
Diyalektik yazılar/İnsanlığın sözleri
İnsanlar gevezedir. İnsanlık ise çok nadir konuşur. Tıpkı Tanrı gibi. Tanrı da az konuşur. Bu ikisi, insanlık ve Tanrı, birbirlerine karşı konuşurlar. Birbirlerine yanıt verirler, tartışırlar. Peki, insanlık nasıl konuşur? Tanrı gibi onun da elçileri vardır. Bu elçi bazen bir bilge, bazen bir filozof, bilimci veya sanatçı, bazen bir devlet adamı, bazen bir isyancı, bazen […]
Felsefenin ve bilimin başladığı özgür coğrafya Kuşadası filozofları
Şükrü Günbulut Kuşadası filozofları neyle uğraşmıyorlar ki… Yerin, göğün, yaşamın fizik yapısıyla, varlığın genel yasalarıyla, matematikle, sanatlarla, bilgi kuramıyla, dinle, devletle, gelenek ve göreneklerle, ahlakla… Bütün bunları, o zamana kadar gelen alışkanlıktan ayrılarak, farklı bir yoldan ve bilgi edinmek amacıyla irdeliyorlar. Onlara, bu yüzden “filozof” (bilginin, bilgeliğin dostu) diyoruz. İlk kez, Kuşadası Körfezi filozofları kendi […]
İlk filozoflardan geleceğin sorularına…
Elinizdeki sayının kapak dosyası aslında CERN’deki olağanüstü deney olacaktı. Ay boyu ülkemiz medyasında tartışılan, zaman zaman da bilim dışı yorumlarla ele alınan bu büyük bilim olayını, deneye bizzat ülkemizden katılan bilim insanlarına ve ülkemizin önde gelen teorik fizikçilerine baş vurarak incelemeyi hedeflemiştik. Bu hedefimizi esas olarak gerçekleştirdik. Fakat tam mutfak hazırlığına başlamıştık ki, bazı arızalar […]
İslam toplumları neden aydınlanamadı? Arşimet’in kaldıracı, Curie’nin cevheri…
Elinizdeki sayının kapak dosyasında “Aydınlanma” meselesini tartışmaya devam ediyoruz. Bu kavram genellikle, “emekçilerin nasıl aydınlanacağı” sorunsalı çerçevesinde ele alınıyor. Konunun bu şekilde kavranması, “burjuva aydınlanması”nın sınırları içinde kalmak anlamına gelir. Yani sorunun, “aydınlanmışların aydınlanamamışları aydınlatması” biçiminde ortaya konulması… Oysa “emekçi aydınlanması” kavramını, aydınlanmaya “emekçi bir karakterin” nasıl kazandırılacağı sorunsalı çerçevesinde kullanıyoruz. Birincisinde emek ve emekçi […]
Gönüllü çalışanlarımız
Bilim ve Gelecek dergisinin bürosunda çalışanların sayısı bir elin parmaklarını geçmez. Gerek yazı işlerini gerekse idari, mali ve teknik işleri bu birkaç kişi üstlenir. Fedakârca çalışırlar, ama tabii ki koca dergiyi birkaç kişi çıkarmıyor. Dergimizin esas sırrı, çevresinde halka halka yer alan çok sayıda gönüllü çalışanının bulunmasıdır. Örneğin ülkemizin çok değerli aydınları ve bilim insanları, […]
