Ana Sayfa Bilim Gündemi Modern hayatın en yaygın parçası plastik, iklim değişikliğine katkıda bulunuyor!

Modern hayatın en yaygın parçası plastik, iklim değişikliğine katkıda bulunuyor!

797

Şimdiye dek, küçük plastik parçalar anlamına gelen mikroplastiklerin çevreyi tahribata uğrattığını ve dünyanın en uzak köşelerine dahi bu tahribatı yaydığını duymuşsunuzdur. Fakat şimdi, Manoa Hawaii Üniversitesi’ndan bilim insanları, yeni bir araştırmayla özellikle çok yaygın olarak kullanılan tek kullanımlık plastiklerin toprak üzerinde iklim değişikliğine doğrudan katkıda bulunduğunu ortaya koydu.

Çalışmanın sonucu ise endişe verici noktalara işaret ediyor. Modern hayatın kaçınılmaz parçası olan plastikler, çürüyerek sera gazı açığa çıkartıyorlar. Üstelik bu süreç, mevcut plastiklerin milyarlarca tonu ufalmaya devam ettikçe ve yeni plastikler üretildikçe etkisini arttırarak devam edecek.

Hem şu an miktarı ufalanarak artan ve üretilen yeni plastiklerle de artacak olan mikroplastiklerin büyük kısmı; geçtiğimiz yıl ABD’li araştırmacıların ortaya koyduğu üzere asla geri dönüştürülmeyecek ve tarlalara, okyanuslara zarar verecek. Tüm bu süreçte sera gazları metan ve etilen üretiyor.

Bir üniversitede lisansüstü araştırmacılık yapan Sarah-Heanne Royer; araştırmacıların çalışmalarına aslında bu keşfi yapmak için yola çıkmadıklarını söylüyor.

David K. Inouye Okyanusbilim Merkezi’nden araştırmacılar, metanın deniz suyundaki organizmalar tarafından doğal olarak üretilmesine ilişkin çalışmaları esnasında metanın plastik konteynerlar tarafından açığa çıkartıldığını keşfetmiş oldular. Araştırmacı Royer, araştırmadaki yerini aldığında; sera gazı üretimi için farklı plastik türlerinin test edilmesine ve en çok gaz üretilen koşulları incelemeye başlamışlardı bile.

Ekip, UV koşulları altında; dışarıda olmalarına ve okyanusta olmalarına bakarak yedi yaygın plastik çeşidini inceledi. İnceleme sonucunda sera gazının en yüksek düzeyde üretiminin dünyada en çok kullanılan düşük yoğunluklu polietilen tarzı plastikten kaynaklandığını fark ettiler. Royer, söz konusu plastiğin Hawaii’de çok yüksek oranda bulunduğunu söylüyor.

Plastik torbalar ve ambalajlar iklim değişikliğini etkiliyor!

Bu materyalin günlük yaşantımızda kelimenin tam anlamıyla “yüzüyor” olmasının sebebi plastik torbalar ve gıda ambalajları olmak üzere hayatımın pek çok noktasında kullanılıyor olması. Plastiklerin birçoğu, örneğin çocuk parklarındaki kaydıraklar gibi yaşantımızda uzun süreli alan kaplasa da düşük yoğunluklu polietilen tarzı plastikler okyanuslara karışmadan önce evlerimizde ya da raflarda kısa süre zaman geçiriyor.


Pek çoğu tek kullanımlık olan plastikler, modern hayatın en önemli parçası

Karadakiler, okyanuslardakilere göre daha tehlikeli!

Testler, bunun yanı sıra başka bir bulguyu daha açığa çıkardı. Royer, okyanusbilimci olmasına rağmen karadaki plastiklerin benzer koşullara maruz kalmasına rağmen okyanustakilere oranla daha fazla sera gazı ürettiğini gördü.

Royer, okyanuslardaki plastikleri “çok endişe verici” olarak değerlendiriyor; çünkü plastikler okyanusta gezinen gezici türler için tehdit oluşturuyor. Ancak Royer; günlük yaşantısını düşündüğünde “Dünyadaki insanların sayısı ve plastik kullanım miktarı açısından düşünürseniz bu çok büyük! Okyanustaki plastikler ciddi bir değişiklik yaratmasa bile karadaki plastikler büyük tahribat yaratacak” sonucuna varıyor.

Çalışma yazarı David Karl, yaptığı basın açıklamasında bu etkinin iklim değişikliği açısından kesin büyüklüğünün henüz belirlenemediğini ancak ne kadar plastik var ise etkisinin de o kadar büyük olacağını söyledi. Basın açıklamasında okunan bildiride, “Plastiklerin uzun ömürlülüğü ve çevrede çok miktarda plastik bulunması nedeniyle, plastiğin (metan ve etilen) küresel ölçekteki rolü ile ilgili sorular öncelikli hale getirilmeli ve bilimsel topluluk tarafından ele alınmalıdır” denildi.

Evlerimizde ve raflarımızda yerini her gün alan plastikler, ufalanırken ve her gün daha çok üretilirken iklim değişikliğine etkide bulunuyor

‘Okyanustakinden daha farklı şekillerde ortaya çıkıyor’

Scripps Okyanusbilim Enstitüsü’nden, söz konusu çalışmaya dahil olmayan Dimitri Deheyn ise sonuçların; topraktaki plastiğin okyanustaki kadar toksik olabileceğini ancak bunun farklı şekillerde açığa çıktığını söylüyor.

Deheyn’e göre; okyanustaki plastikler deniz canlıları için bir tehlike oluşturuyor ve ekosistemleri büyük oranda tahribata uğratıyor; ancak karadaki plastikler daha hızlı bir şekilde çürüyor ve bu da iklim değişikliğine dramatik şekilde katkıda bulunuyor.

İklim değişikliği araştırmacıları, plastik bozulma ve iklim değişikliği arasındaki ilişkiyi hesaplamalarına artık daha fazla dahil ediyor.

Kaynak

1) https://www.popsci.com/plastic-greenhouse-gas

Önceki İçerik‘Matematiğin Nobeli’ Fields madalyası, sahiplerini buldu: Ali Nesin, eğitim ödülüne layık görüldü!
Sonraki İçerikEdison-Tesla elektrik akım savaşları