Duke Üniversitesi’nden bir araştırmacı, çocukken günlerin sonsuz uzun gibi gelmesine yeni bir açıklama getirdi. Makine mühendisliği profesörü Adrian Bejan’a göre, zamandaki bu tutarsızlık yaşlandıkça beynin görüntüleri alıp işleme becerisinin yavaşlamasıyla ilgili. Bu teori 18 Mart’ta European Review’da yayınlandı.
“İnsanlar, çocukluklarına ait uzun günlerden ne kadar çok şeyi hatırlayabildiklerine her zaman şaşırırlar. Aslında, deneyimleri daha derin ve anlamlı olduğu için değil, çok daha hızlı bir şekilde işlendiği için daha çok hatırlayabiliyorlar,” diyor Bejan.
Araştırmacı, bu olayı insan vücudunda yaşlanmayla birlikte gelen fiziksel değişimlerle açıklıyor. İç içe geçmiş sinir ağları ve nöronlar olgunlaştıkça boyutları ve karmaşıklıkları artıyor. Bu da, sinyalin iletilmesi için daha uzun yollar gerektiriyor. Yollar yaşlandıkça eskiyor ve elektrik sinyalinin iletilmesine karşı daha güçlü direnç oluşturuyor. Bu durum yeni görüntülerin alınması ve işlenmesi sürecinde yaşla gelen bir yavaşlamaya sebep oluyor. Bebeklerin yetişkinlere göre çok daha fazla göz kırpması da buna kanıt oluşturuyor; gözleri daha sık oynuyor ve daha fazla bilgi alıp birleştiriyorlar.
Yaşlı insanlar ise aynı zaman aralığında daha az görüntü alıyorlar ve bu onlara zaman çok hızlı geçiyor hissi veriyor. Ölçülebilir zaman, insan aklı tarafından algılanan zamanla aynı değildir. ‘Zihin zamanı’ duyu organlarından uyaranlarla beslenen bir görüntü dizisidir. Bejan’a göre, insan beyni zamanın değiştiğini alınan görüntüler değiştikçe algılıyor. Şu anın geçmişten farklı olmasının nedeni saatin ilerlemesi değil beyindeki görüntünün değişmesi. Buna bağlı olarak çocukken günler daha uzun gibi geliyor çünkü genç beyin gün boyunca daha fazla görüntü alabiliyor. Aynı durum öğrencilerin stresli bir sınav süresinde yaşadıklarına benzetilebilir. Örneğin uykusuzluk, sınavda zamanın çok hızlı geçtiği hissini uyandırabiliyor. Nitekim günümüzde pek çok genç zaman algısında sorun yaşıyor çünkü sosyal medyada çok fazla zaman geçiriliyor. Bu da, uykusuzluk, duygudurum değişiklikleri ve akıl sağlığının bozulması gibi ciddi sorunları beraberinde getiriyor. Dolayısıyla insanın zamanı nasıl algıladığını anlamak büyük önem taşıyor.
Kaynak
1) Adrian Bejan, “Why the days seem shorter as we get older”, European Review, 2019.
2)https://neurosciencenews.com/aging-time-10924/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+neuroscience-rss-feeds-neuroscience-news+%28Neuroscience+News+Updates%29
