Bilim insanları, 1978 yılında Yunanistan’ın güney sahilindeki bir mağarada bulunan kafatasının Afrika dışındaki en eski Homo Sapiens fosili olduğunu açıkladı.
Almanya’da bulunan Tübingen Üniversitesi’nden paleoantropolog Katerina Harvati’nin yürütücüsü olduğu çalışma ile mağarada bulunan kafatasının en az 210 bin yıl önce yaşamış olduğu düşünülen bir insana ait olduğu ortaya çıkarıldı.
10 Temmuz’da Nature’da yayımlanan makalede yer alan bulgularda; bu antik H. Sapiens kafatasının, kendisinden önce Avrupa’da bulunan H. Sapiens fosillerinden 160 bin yıl daha yaşlı olduğu kaydedildi. Ayrıca bu kafatasının, İsrail’de bulunan Misliya Mağarası’ndaki kazılar sonucu ortaya çıkarılan 170 bin yıl ila 194 bin yıl öncesine dayandığı düşünülen H. Sapiens çenesinden daha eski olduğu da çalışma ile ifade edildi.
Çalışmanın yürütücüsü Harvati, 8 Temmuz’da gerçekleştirilen basın toplantısında “Çok sayıda Homo Sapiens populasyonu, Afrika’dan çok daha önce dağıldı ve önceki düşüncelerin aksine Avrupa içinde de düşünüldüğünden daha uzağa dağıldı” açıklamalarında bulundu. Harvati; H. Sapiens topluluklarından küçük bir grubun, Yunanistan’a 200 bin yıldan daha uzun bir süre önce ulaşmış olabileceğini de belirtti. Bu zamandan birkaç yıl sonra Avrupa’ya yerleşen Neandertaller, buradaki ilk H. Sapiens’in yerini almış olabilir ve bu zamandan 10 binlerce yıl sonra Akdeniz’e yerleşen H. Sapiens populasyonu, yaklaşık 40 bin yıl önce yok olan Neandertaller’in yerini almış olabilir.
Ancak Harvati’nin ve ekibinin ortaya koyduğu çalışma, H. Sapiens ve Neandertaller’in 200 bin yıldan daha uzun bir süre önce Avrupa’nın güneydoğusunda yaşadıklarını ve bu populasyonların iç içe geçtiği gerçeğini ifade etmekte. 2017 yılında yapılan, antik ve modern insanın DNA yapısına ilişkin çalışma; H. Sapiens’in, o dönemin Avrupa Neandertalleri ile eşleşebildiği sonucuna varmıştı.
Bölgede yapılan kazı çalışmalarının ardından 1978 yılında Apidima Mağarası’nda iki önemli fosil kalıntısına rastlandı. Bu kalıntılardan birinin bir Neandertal’e ait kafatası olduğu, diğerinin de belirli özelikleri nedeniyle modern insana benzediği günümüz teknolojisi ile yapılan çalışmalarla ortaya çıkarıldı.
Harvati ve ekibi tarafından kafatası ve kemik parçaları üzerinde yapılan radyoaktif uranyum analizine göre; araştırmacıların ellerinde bulunan Neandertallere ait olduğu düşünülen parçalar, en az 170 bin yıllıktı. Modern insana ilişkin buluntu üzerinde yapılan çalışmalar ise bu kafatasının 210 bin yıl önce yaşamış bir canlıya ait olduğunu ortaya koydu. Bu çalışmanın ışık tuttuğu en önemli noktalardan biri, Neandertallere ilişkin fosilin yaşının modern insan fosilinden daha az olması; yani çalışmaya göre, Neandertaller günümüze daha yakın bir zamanda bu bölgede yaşamışlar. Modern insan ise, Neandertallerden 40.000 yıl daha önce bu bölgede bulunmuş.
Harvati ve çalışmanın içinde bulunan diğer bilim insanları; modern insan ile Neandertallerin bu bölgede bir arada bulunduklarını ve iki populasyon arasında eşleşmelerin görülebileceğini belirterek, bu konuya dair yeni çalışmalar yapmak üzere bu çalışmaya öncülük eden fosil kalıntıları üzerinde protein çalışmaları yapacaklarını da açıkladılar.
Kaynak: https://www.nhm.ac.uk/discover/news/2019/july/modern-humans-may-have-been-in-europe-150-000-years-earlier-than.html
A Greek skull may belong to the oldest human found outside of Africa
