Gökbilimciler şu ana kadar bulunmuş Dünya’ya en yakın karadeliği keşfetmiş olabilir. Toplam 12 Güneş kütlesine eşdeğer kütleli karadelik ‘arka bahçemizde” dolaşırken bulundu. Şaşırmayacağınız şekilde karadelikler o kadar karanlıklardır ki ışık bile etki alanlarından kaçamaz ve dolayısıyla uzayın karanlığında gözlemsel olarak yakalanmaları oldukça zordur. Uzay boşluğunda karadelikleri yakalamanın en sık karşılaşılan yolu etraflarında dolanan bir yıldızın etkilerini incelemektir. Karadelikler bazen yıldızları etkisi altına alıp çift sistemler oluşturabilirler veya yıldızları emerek yıldızı var eden maddeyi fırlatarak ışıma yapıyor. Gökbilimciler, bu sıradışı nesneyi keşfedebilmek için tüm gökyüzünü tarayan Gaia görevinden 200,000 adet çift yıldız sistemini araştırdılar. Bu yıldızlar arasında teleskoplarda görünmeyen nesnelerin etrafında dönenleri tespit etmeye çalıştılar.
“Karadelik adayı”
“Özellikle çok yüksek kütleli eşilikçileri olan ve böylece parlaklık bakımından tek bir yıldız olarak indirgenebilecek çift yıldız sistemlerini inceledik.” diyen çalışmayı yapan ekip lideri Dr. Sukanya Chakrabarti, bu tür sistemlerde eşlikçi olan nesnenin tümüyle “karanlık” olabileceğini söylüyor, bir karadelik adayı.
Umut vaad eden adaylara ait eşlikçi yıldızın spektral özellikleri incelendi. Bu incelemeleri yaparken Hawaii’deki Keck Gözlemevi ve Şili’deki Büyük Macellan Teleskobu kullanıldı. Eğer bu yıldızların eşlikçileri gerçekten karadelik ise, yıldızların renkseriminde(spektrumunda) karşıkonulmaz miktarlarda kütleçekimsel bükülmeler görülüyor.
Ekip, bu incelemeleri yaparken sıradışı bir sistem dikkatlerini çekti. Görünür dalga boylarında belirgin, Güneş’ten biraz daha düşük kütleli bir yıldız, kendisinden 12 kat daha yüksek kütleli bir “şey”in etrafında 185 günde bir dönüyor. Yıldızın renkseriminde kütleçekimsel etkilerden kaynaklanan Doppler kaymaları da net bir şekilde görünüyor. Yapılan spektral analizler, Gaia görevinin tüm gökyüzü taramalarıyla da uyuşmaktaydı.
En önemlisi, bu karadelik yalnızca 1550 ışık yılı uzaklıkta. Bu şekilde yazında size pek yakın gelmeyebilir ama kozmosun engin derinliklerine kıyasla bu bölge Dünya’dan neredeyse bir “taş atım” uzaklıkta.
Şu ana kadar keşfedilmiş en yakın karadelik ünvanı, V Puppis adında 960 ışık-yılı uzaklıkta bir karadeliğe ait. Yakın başka karadelik adayları da HR 6819 ile “Unicorn”, 1000 ve 1200 ışık yılı uzaklıktalar fakat önceden karadelik oldukları düşünülen bu ili gökcisminin daha sonra birar “sıkı nesne(compact object)” oldukları ortaya çıktı.
Kaynaklar:
