Hasan Torlak

Defne, muhteşem kokusu ve güzel görünümüyle bütün Anadolu uygarlıklarını kendi potasında kaynaştıran ender ağaçlardandır. Bu yüzden adı binlerce yıldan beri değişmemiş, ismi farklı kültürleri de birbirine bağlamıştır. O, Anadolu’nun mağrur kızı, bir ideale adanmış yaşamların sembolü, savaşçıların ise baş tacıdır. Çocukluğumun geçtiği köyümüzdeki ilkokul yıllarımda kutlanan resmi bayramlarda okulumuzu rengârenk kâğıtların yanı sıra defne dallarıyla […]

Günümüz Anadolu’sunda “Dağların müftüsü çamdır” şeklinde bir söz vardır. Bu söz çam ağaçlarının halen kutsal bilindiğini ve inanca dair bir ağaç olduğunu gösterir. Nitekim Anadolu’da çam ağaçlarından bir bölümü “evliya çam” olarak adlandırılarak korunmakta, adak ve dilek ağacına dönüştürülerek süslenmektedir. Ülkemize endemik çam ağaçlarının gövdesi, kabuğu, kozalağı, özsuyu halk ilacı olarak kullanılır. Yepyeni bir yıla […]

Sığlanın cins adı olan Liquidambar, Latince akıcı anlamına gelen liquidus ile Arapçada amber kelimelerinin birleşiminden oluştuğundan, adının anlamı “akıcı hoş koku”dur. Yani ağacın bilimsel adında bile iki farklı dilin birleşimi, sığlanın kültürler arasında birlikteliği sağladığının, endemik kokularımızın farklı kültürleri kendi potasında birleştirdiğinin göstergesidir Ülkemizde “günlük” veya sığla ağacı olarak adlandırılan Liquidambar orientalis, Anadolu’da 65 milyon […]

Zeytin neden barışın sembolüdür. Halk hekimliğinde yatıştırıcı, tansiyonu ve kan şekerini düşürücü olarak kullanılır. Savaşı başlatan hiddeti engelleyen bir ağaçtır zeytin. Felsefe ve bilgelikle de özdeşleştirilir. İşte böyle sihirli bir ağaçtır. Bahçenizden zeytin ağacını, mutfağınızdan zeytinyağını, kitaplığınızdan ise bilimi ve felsefeyi eksik etmeyin, sükûnet ve bilgelikle bekleyin, bilgi ve cesaretin gücüyle karanlıklar mutlaka çıkacaktır aydınlığa. […]

Mayıs ayından itibaren kıpkırmızı açan eşsiz çiçekleriyle büyüler sizi nar, sanki başka bir alemden, masal ülkesinden gelmiştir. Sonbahara doğru kızıllaşan ve bir ana karnı gibi dolgunlaşan meyveleri yiyenlere sağlık ve mutluluk verir, çatlayan meyvelerinden kırmızı bir ışıltıyla gülümseyen taneleri sanki bir mücevherdir, bu değerli meyve onu yiyen kadınların hormonlarında değişiklikler yaratıp onları daha doğurgan kılar. […]

Hititlerde üzüm, erkeğin cinsel güçsüzlüğünü giderme büyülerinde kullanılarak erkek baştanrı Tarhunt’la özdeşleştirilmiş, asma da antik dönemde abartılı bir fallusa sahip olan Priapos’la ilişkilendirilmiştir. Üzüm Eski Mısır’da Osiris, Roma’da ise Bakkhus gibi erkek tanrılara özgülenmişti. İsa’nın kanı da, aslında bakire Meryem’in el değmeden tanrıdan mayalanmasıyla oluşan şaraptır. Bilimsel adı Vitis vinifera olarak bilinen üzüm; Türkiye dışında […]

Bir gün bunalırsanız, kalbinizin dertleri taşıyamayacağını hissederseniz doğaya atın kendinizi; bembeyaz mis kokulu çiçekler açan güzelim alıçlarımızın çiçek ve yapraklarından kendinize çaylar yapın, sonbaharda olgunlaşan sarı ve kırmızı mis kokulu alıç meyvelerini yiyin, inanın kendinizi daha iyi hissedeceksiniz. Hitit insanının çeşitli nedenlerden dolayı strese girdiğinde alıç ağacına koşması, onun altında tanrılarına dua etmesi boşuna değildir. […]

Gülün etnobotanik kullanımlarında da görüleceği gibi kadın kısırlığını tedavi etme, rahim akıntısı ve rahim içi yangıyı bertaraf etme, hormon salgılarını değiştirme etkisi onun binlerce yıldan bu yana kadınlarla ve tanrıçalarla ilişkilendirilmesine neden olmuştur. Hatta güller, aşk tanrıçaları Afrodit ve Venüs’ün en önemli sembollerinden sayılmışlardır. Gül (Rosa) türlerinin ilk olarak 30-35 milyon yıl önce ortaya çıktığı […]

Gerek aksöğüdün gümüşi renkleriyle, gerekse saçlarını suya daldıran salkımsöğütle, ayrıca kurtarıcı ve sağaltıcı özellikleriyle her dönemde kadınsı ve kadınlarla özdeşleşen ağaçlardandır söğütlerimiz. Onlar, hep koruyucu, kurtarıcı, kötülüklerden saklayıcı olmuştur. Binlerce yıldan bu yana Anadolu insanının bilerek, hayvanlarının ise içgüdüsel olarak hastalıklarında ilk koştuğu, dertlerine derman aradığı bir ağaçtır o. Söğütlerimiz, suyun ve suya gümüşi pırıltılar […]

Malus domestica olarak adlandırılan kültür elmasının vatanı Orta ve Batı Asya ile Kafkaslardır. Kışın yaprağını döken, geniş tepeli, 8-10 m boylanabilen bir ağaçtır. Meyvesi dalından koparıldıktan sonra 1 yılı aşkın bir süre taze olarak saklanabilir. Dünyada en çok ve yaygın yetiştirilen meyvelerden biridir. Türkiye’de hemen her bölgede yetişir. Çiçekleri pembe olup ilkbaharın ortalarında açar. Elmanın […]