Etiket: Gülseli Kırgıl

“İsimler, dünyayı tek bir dokuda bir araya getirmenin bir yoludur.” S. Byatt / Morpho Eugenia) Zihninizde bir yolculuğa çıksanız, anılarınızdan veya hayallerinizden oluşan bir yolculuğa, aklınıza...

Hamit İzgi, Melike Dönertaş ve Mehmet Somel ile Söyleşi: Gülseli Kırgıl Yaşlanma biyolojisi, biyoloji içerisindeki genç disiplinlerden biri, temelinde ise moleküler biyoloji, genetik ve evrim bilgisi yer alıyor. ODTÜ’de yapılan bir çalışmayla, yaşlanma biyolojisinin ana odaklarından biri olan “yaşlanma sürecinde ne olur?” sorusuna bir yanıt daha verildi: Yaşlanma sürecinde, gelişimdeki farklılaşmaya zıt bir sürece giriliyor, […]

BM’ye bağlı Hükümetler-Arası İklim Değişikliği Paneli, İklim Değişikliği Değerlendirme Raporu’nu yayımladı. Raporda iklimin güncel durumu, geleceği ve iklim değişikliklerinin sınırlandırılması için yapılması gerekenler üzerinde duruluyor. İklimin bugünü ve yarınıyla ilgili hemen her başlıkta insan faaliyetlerinin iklim değişikleri üzerindeki etkilerinden bahsediliyor ve ciddi adımların atılması öneriliyor. Peki, bu ciddi adımları hızla atması gerekenler kimler? Ağustos ayının […]

Genetik indirgemeci yaklaşımlar çevreye gereken önemi atfetmeden genleri öne çıkararak evrim gerçeğiyle örtüşmeyecek çıktılar ürettiler/üretiyorlar. Oysa genetik yapının hemen her sürecin açıklanmasında yegâne etmen olarak kullanılabileceği savı çoktan çökmüştür. Evrimsel süreçleri, bütünlüklü bir perspektifle incelediğimizde doğru çıktılar üretebiliriz ve ancak bu şekilde hem genetik yapıya ve çevreye hem de evrime gereken değeri verebiliriz. Çevrenin evrimsel […]

Paleoantropolojik ve genomik kayıtlardan elde edilen yeni bilgiler modern insan soyunun kökenine bakışımızı değiştirdi. Peki, gezegenin dört bir yanını kuşatan modern insanların atalarının izini nasıl sürebiliriz? Geçmişe yolculuğumuz sırasında modern insanın hangi atalarının yanından geçeriz? Araştırmacılar etrafı başlıca sorularla çevrelenen ve gelecekteki araştırmaların sınırlarını belirleyen üç anahtar fazı tanımladı. Okuyacağınız makale, 10 Şubat 2021 günü […]

Kıskaçları, bölmeli gövde ve kuyrukları, iğneleri, renkleri ile akrepler bize korkutucu gelir. Dış görünüşe eklenen zehirli olma özellikleri ile belki de hiç karşılaşmak istemeyeceğiniz canlılar listesinde ilk sıradalar. Ancak akrepler hakkında bildiğimizi düşündüğümüz her bilgi doğru mu? Gerçekten de onları gördüğümüzde ardımıza bile bakmadan kaçmalı mıyız? Her akrep öldürücü bir zehre sahip midir? Akrepler birer […]

İçyapı ile dış ortam ayrımının yapılmasını sağlayan deri, aynı zamanda iki ortam arasındaki madde alışverişinde iş görür. Tam da bu özellik nedeniyle, sıvı ve ısı dengesinin sağlanmasında önemli bir role sahiptir. Deriyi oluşturan bazı yapılar hücrelerarası iletişimin sağlanması, hücre-hücre bağlantılarının kurulmasında etkilidir. Ancak deri bir koruma tabakasıdır aslında. Peki, her canlı koruma tabakası taşır mı? […]

Kimileri onları saldırganlıkları, “korkunç” sesleri ve görüntüleri ile biliyor. Oysa onlar doğanın en zeki canlılarından biri. Doğada buldukları araçları besinlere ulaşmak için kullanıyor, gerekirse yeni aletler üretiyorlar. Besinlerini depoluyor, depolarının yerlerini hatırlıyor, depolarını koruyor, depodaki besinlerin ne zaman bozulacağını kestirebiliyorlar. Yüzleri hatırlıyor, sosyal gruplar içerisinde yaşıyorlar. Hayal gücü, keşfetme, nedensel akıl yürütme gibi bilişsel özelliklere […]

Sinir sistemleri, çevreden ve vücudun içyapısından gelen sinyalleri işlemek ve bu sinyallere karşı sistem düzeyinde uygun yanıtları üretmek için çalışır. Beyin ve sinir kordonlarını içeren görece daha karmaşık yapıdaki sinir sistemleri, evrimsel süreç içerisinde organizmaların çevreleri ile etkileşime girme ve çevrelerine uyum sağlama şeklini değişirdi ve yeni özelliklerin ortaya çıkışına zemin hazırlayarak çevre ile iletişimin […]

Dünyada en çok tüketilen bitkisel ürünlerden olan üzüm, bir meyveden çok daha fazlasıdır. Asma bağlarından toplanan yapraklar, olgunlaşmamış ekşi üzüm olan koruk ve koruktan elde edilen koruk ekşisi gibi asma ve üzüm ile doğrudan ilişkili yan ürünler de bulunur. Bunun yanı sıra olgunlaşmış taze üzümler dalından toplanır, taze halleriyle tüketilebildikleri gibi, birbirinden farklı yöntemlerle başka […]