Leipzig Max Planck Enstitüsü’nde çalışan Alman araştırıcılar, soyu tükenmiş hominidlerin genomunu ortaya çıkarmaya çalışırken, modern insanda bulunan, konuşma ve dil ile ilişkili bir genin varyantını Neandertaller’de buldular. Araştırmacıların Current Biology’nin Kasım sayısındaki yayınlarına göre Neandertaller’in konuşmaları olası görülüyor. .
İnsanda FOXP2’nin konuşmayı kontrol eden bir gen olduğu bilinmektedir. Konuşmanın vazgeçilmez hayati bir fonksiyon olması bu genin hayatta kalmasını sağlayan tek unsurdur. Böylelikle, insan ve Neandertaller’in ortak atasının dünya sahnesinde yerini almasıyla, FOXP2 genindeki bir mutasyon çok hızlı bir şekilde yayılım gösterdi. Son bulgular, bu mutasyonun hesaplanan süresini 200.000 yıldan 350.000 yıl önceye çekti.
İnsan FOXP2 geni, kodladığı proteindeki iki aminoasidin değişmesiyle, insanın yaşayan en yakın akrabası olan şempanzelerden farklılaşmasına sebep oldu. İlk defa 2001 yılında FOXP2 geninin konuşma ile ilgili bir gen olabileceği düşünüldü. Bu yaklaşım FOXP2’deki bir mutasyonun konuşma kabiliyetini etkilediğinin görülmesiyle ortaya çıktı.
İspanya’nın güneyindeki El Sidrón mağarasında bulunan bir Neandertal’den elde edilen DNA parçasından, FOXP2 geninin geçirdiği varyasyonları araştırma fikri doğdu. Bu çalışma sonunda Neandertal nükleer DNA’sının sekansı çözüldü. Sekans analizi sonunda, şempanzelerde olmayan fakat Neandertal FOXP2 ve modern insan FOXP2 genlerinin aynı iki mutasyonu taşıdığı görüldü. Max Planck Enstitüsü’nden Dr. Johannes Krasue yaptığı araştırmalarda, modern insan ve Neandertal arasında bir fark bulamamasını, yaklaşık 300.000 yıl önce iki hominid türünün genetik olarak ayrılmasından çok daha önce FOXP2 geninin oluşmasına bağlamaktadır.
Tabiî ki, Neandertaller’in şu anki modern insan gibi konuşması beklenemez. Kendilerine has bir konuşmaları olsa da, Neandertaller’de konuşma ile ilgili farklı genlerin de bulunacağı bir gerçektir. Bulmacanın bir parçası gibi her yeni gen tanımlandıkça yerini alacak ve böylelikle konuşmanın evrim basamaklarındaki değişimi bütünüyle açığa çıkacaktır.
