Ana Sayfa Bilim Gündemi Futbolcular neden içeceklerini tükürüyorlar?

Futbolcular neden içeceklerini tükürüyorlar?

13701
0
İngiltere Milli Takımı'ndan Dele Alli, Moskova'daki 2018 Dünya Kupası'nda Kolombiya'ya karşı oynanan bir maç sırasında sıvıyı tükürüyor. © Juan Mabromata/AFP/Getty

Dünya Kupası’nın tutkulu izleyicileri oyuncuların garip bir alışkanlığa sahip olduğunu fark etmiş olabilirler. Futbolcular, tempolu maçın getirdiği susuzluğu gidermek için suyu bir dikişte içmek yerine, içmeden tükürüyorlardı!

Gerçekten de New York Times‘a göre, hem İngiltere’nin kaptanı Harry Kane hem de Portekizli yıldız Christiano Ronaldo, maçlar sırasında şişelerindeki içecekleri içmek yerine tükürüyorlardı.

Peki, bunun anlamı nedir?

Herhangi bir oyuncunun neden bir yudum içip sonrasında tükürmek zorunda kaldığı konusunda emin olamıyor olsak da, bazı oyuncuların “karbonhidrat durulama” olarak bilinen şeyi uygulamaya çalışıyor olabilirler.

Bu uygulama, bir karbonhidrat solüsyonunun ağızda yaklaşık beş ile on saniye boyunca gezdirilmesini, çalkalanmasını ve sonra da tükürülmesini içerir. Uygulama iğrenç görünmesine rağmen, bazı çalışmalar karbonhidrat durulamanın en az bir saat süren yüksek yoğunluklu aktiviteler sırasında atletik performansı artırdığını göstermekte.

Örneğin, 2014 yılında önceki çalışmaları gözden geçirmek için yapılan çalışmada, önceki on bir karbonhidrat durulama çalışmasının verileri yeniden analiz edildi. Bu çalışmaların sekizinden elde edilen veriler karbonhidrat durulamanın bisiklet sürme ve koşma gibi bir saat ve daha fazla süren spor aktivitelerinde sporcunun performansını arttırdığını ortaya koydu. Deneyin doğruluğundan emin olmak için denekler iki grupta incelendi ve gruplardan birine plasebo (ÇN: ilaçların etkisini test etmek için kullanılan, bir etken maddesi olmayan, genellikle şeker, bonbon ve tatlı sıvılar olarak deneğe verilen test ürünü etkisiz ilaç) solüsyonu verilerek aynı şekilde tükürmeleri istendi. Ancak, yayımlanan çalışmadaki üç alt çalışma, karbonhidrat durulamanın performans üzerinde bir etkisi olmadığını gösterdi.

Denver UCHealth’teki bir spor-tıp doktoru olan Dr. Sourav Poddar’a göre, genel olarak gözden geçirme için yapılan çalışmaların, karbonhidrat durulamanın küçük bir performans artışı -yaklaşık olarak yüzde iki ile üç arasında- sağladığını ortaya koymakta. Poddar aslında insanların dayanıklılık gerektiren egzersizler yaptıkları sırada içtikleri karbonhidrat solüsyonları ile aynı performans artışını ölçtüklerini de belirtti.

Ayrıca karbonhidrat içeceğini yutmamak, sporcuları bazı gastrointestinal sorunlardan koruyabilmekte. Rochester, Minnesota’daki Mayo Clinic’te egzersiz fizyoloğu olarak çalışan Dr. Michael Joyner, “Örneğin, eğer içecek çok konsantreyse, mideye oturabilir ve vücut bu içeceği seyreltmek için daha fazla sıvı üretmeye ihtiyaç duyabilir” diyor.

Araştırmacılar, karbonhidrat durulamanın performans üzerinde nasıl bir etki gösterdiği konusunda hâlâ emin değil. Poddar’ın bahsettiğine göre, bu olayın işe yarıyor olabilmesinin nedeni, ağızdaki karbonhidrat reseptörlerinin beynin belirli bölgelerini harekete geçirmesi olabilir. Ki, bu da ya motor fonksiyonunun ya da vücudun hareketinin gelişimi üzerinde bir rol oynar.

Joyner ek olarak: “Çalışmalar ayrıca, insanların ağızlarında tatlı bir tat olduğunda, ne kadar çalıştıkları ile ilgili algının değiştirebileceğini de gösterdi. Bu yüzden, sıvıyı yutmadan tatlı bir karbonhidrat çözeltisini tatmak, insanlarda yenilenmiş ve daha motive oldukları hissi uyandırabilir” dedi. (Karbonhidrat durulanmasını test eden çalışmalar tipik olarak tatlı bir tada sahip olan bir glikoz çözeltisi veya renksiz ve tatsız bir gıda katkısı olan maltodekstrin kullanıyor.)

Bununla birlikte, karbonhidrat durulama üzerine yapılan çalışmaların çoğu, laboratuvar ortamlarında yürütülmüş ve spor olarak da bisiklet seçilmiş. Bu yüzden Joyner’ın belirttiğine göre, Dünya Kupası gibi üst düzey efor gerektiren bir egzersiz durumunda bunun nasıl avantaja dönüşebileceği şu an için belirsiz.

Bilim, karbonhidrat durulanmasının ne gibi yararları olduğu ya da nasıl işe yarıyor olduğuna dair bir fikir birliğine varmamış olsa da Poddar bunun “nispeten kullanışlı, kolay erişilebilir bir yöntem” olduğunu söylüyor.

Ancak Poddar, karbonhidrat solüsyonunu tükürmenin maraton koştuğunuzda veya bir saatten daha uzun süren bir egzersiz yaptığınızda pek de uygulamak zorunda olunmayan bir şey olduğunu vurguladı. Uzun süreli egzersiz yaptığınızda, kaslarınıza gereken yakıtı sağlayabilmek için daha fazla karbonhidrat tüketmeniz gerekir. Dünya Kupası’nda bir maç doksan dakika oynandığından, bu tekniğin futbolcular için verimli olabileceği sonucunu çıkarmak mümkün.