Majör depresif bozukluk ve travma sonrası stres bozukluğu gibi durumlar da dahil olmak üzere stresle ilişkili psikiyatrik bozuklukların arka planındaki biyolojik mekanizmalar bütünüyle anlaşılamamıştır.
Konuyla ilgili yeni araştırmalarda, vücudun strese karşı tepkisini kontrol etmeye yardımcı olan proteinler arasındaki etkileşim detaylandırılıyor ve bu tepki farklılaştığında kullanılabilecek potansiyel tedaviler üzerinde çalışılıyor.
Cell Reports dergisinde yayınlanan çalışmanın başyazarı Jakob Hartmann, “Vücudun düzensiz stres tepkisi beyne zarar verebilir, bu durumda duygu durum ve kaygı ile ilişkili bozukluklara yatkınlık artabilir. Stres tepkisinin düzenlenmesinde rol oynayan beyin bölgesi hipokampustur. Bu çalışmayla birlikte, üç önemli stres düzenleyici proteinin hipokampusteki yerleşiminde meydana gelen farklılaşmayı görebildik” açıklamalarında bulundu.
Araştırmacıların dikkat çektiği düzenleyici proteinler olan glukokortikoid reseptörü (GR), mineralokortikoid reseptörü (MR) ve FK506 bağlayıcı protein 51’in (FKBP5) birbirleri ile nasıl etkileşime girdikleri deneysel olarak araştırıldı.
FKBP5 proteininin üretimi normal koşullar altında MR’ler tarafından kontrol edilmektedir. Stres altında FKBP5 proteinleri, GR’lerin stresle ilişkili hormonlara bağlanma duyarlılığını azaltır. Araştırmadan elde edilen bu veri, FKBP5 proteinlerinin hipokampustaki MR-GR dengesinde bir aracı görevi görerek stres tepkisini ayarladığına işaret etmektedir.
Çalışmada yer alan Kerry J. Ressler, “GR, MR ve FKBP5 proteinlerinin tedavi için yeni hedefler olarak belirlenmesi, stresin merkezi ve çevresel düzenlenmesini yönlendirmede tamamlayıcı bir role sahip olabilir. Ayrıca verilerimiz, stresle ilişkili psikiyatrik bozukluklarda MR sinyalinin önemli fakat şimdiye kadar vurgulanmamamış rolüne de dikkat çekiyor. Çalışmanın bulguları, gelecekteki araştırmalar için yeni istikametler sağlayacak” açıklamalarında bulundu.
Kaynak: https://medicalxpress.com/news/2021-06-uncovers-body-response-stress.html
