Luis Caffarelli , eriyen buzdan jet motorlarına kadar birçok gerçek dünya fiziksel sistemini tanımlayan bir denklem sınıfı üzerindeki çalışması nedeniyle “matematiğin Nobel Ödülü” olarak adlandırılan 2023 Abel ödülünü kazandı.
Haberi aldıklarında kahvaltı masasında olduklarını söyleyen Cafarelli, “Kahvaltımız şenlendi adeta” dedi.
Austin’deki Texas Üniversitesi’nde bulunan Caffarelli, 1970’lerin sonlarında kısmi diferansiyel denklemler (İng. partial differential equations; PDE’ler) üzerinde çalışmaya başladı ve o zamandan beri yüzlerce makaleye katkıda bulundu. Yüzeylerin kaplayabileceği en küçük olası alanları tanımlayan bir teorinin sınır koşullarını tanımlamak için PDE’lerin nasıl kullanılabileceği gibi, görünüşte uzak matematiksel kavramlar arasında bağlantılar kurmasıyla tanınmakta.
Caffarelli, geometriden fikirler ödünç alarak problemli çözümlerle nasıl başa çıkılacağını ortaya koyan düzenlilik teorisi ile bu problemlerin üstesinden gelmeye yardımcı oldu. Yaklaşımı, denklemlerin sıkıntılı kısımlarını dikkatli bir şekilde aydınlatarak ünlü matematikçinin kırk yılı aşkın kariyeri boyunca çok çeşitli sorunları çözümüne yardımcı oldu.
Caffarelli’nin tanımlamasına yardım ettiği doğrusal olmayan PDE’lerin çoğu, buzun eriyerek suya dönüşmesi veya suyun bir filtreden sızması gibi, temas halindeki iki nesnenin değişen bir yüzeyi paylaştığı fiziksel senaryoları tanımlayan ve serbest sınır problemleri (İng. Free Boundary Problems) olarak tanınan durumlardı.
ABD’nin Teksas Eyaleti’nde bulunan Austin Üniversitesi’nden Thomas Chen, Caffarelli’nin “maharetle birleşen içgörüler” sahibi olduğunu söylüyor ve kimi matematiksel yöntemleri başkasının göremeyeceği bir şekilde defalarca kullanmayı başardı diye ekliyor.
Bu içgörüler, ünlü matematikçinin ardılı olan araştırmacıların kimi denklemleri süperbilgisayarlarda çözülebilecek şekilde çevirmelerine de yardımcı oluyor ve olmaya devam ediyor.
