Hayır, bu bir peri masalı değil: Cüceler arasında bir dev keşfedildi; ama uzayda, bizimkinden çok uzak bir güneş sisteminde.
Science dergisinde yayınlanan yeni bir makalede bilim insanları, kendi güneşi için çok büyük olan nadir bir gezegenin keşfini ortaya koyuyor. Elde edilen bulgular, gezegenlerin ve güneş sistemlerinin nasıl oluştuğuna ve ayrıca bilim insanlarının onları nasıl modellediğine dair bildiğimiz her şeyi sorguluyor.
Makale yazarı ve ABD Penn State Universitesi’nde astronomi yüksek lisans öğrencisi olan Megan Delamer “Keşfettiğimize benzer bir nesne ile karşılaşmak çok olası değil, dolayısıyla onu tespit etmek gerçekten heyecan vericiydi. Gezegen oluşumuna ilişkin mevcut teorilerimiz, bu son gördüklerimizi açıklamakta zorlanıyor” diyor.
Dev gezegen Dünya’dan 13 kat daha büyük, yani Neptün ile hemen hemen aynı büyüklükte. Ancak garip olan, yörüngesinde dönen ultra soğuk yıldızın (LHS 3154 olarak biliniyor) güneşimizden dokuz kat daha az kütleye sahip olmasıdır. Bu, gezegenin yıldızına olan kütle oranının Dünya ile Güneş arasında olandan 100 kat daha fazla bir orandır.
Keşif, bilim insanlarının bu kadar küçük bir yıldızın etrafında dönen bu kadar dev bir gezegeni ilk kez bulması açısından önemlidir. Aslına bakılırsa ultra soğuk yıldızlar, Evrendeki en soğuk ve en az kütleli yıldızlardır. Mevcut bilimsel teoriler, yıldızların geniş toz ve gaz bulutlarından oluştuğunu söyler. İşleri bittiğinde, yıldızın yörüngesindeki disklerde kalanlar gezegenlere dönüşürler. Ancak bilim insanlarına göre LHS 3154’ün bu kadar büyük bir gezegen oluşturmaya yetecek kadar kütlesi yok ve bu da onları bildiklerini yeniden incelemeye zorluyor.
Aslında bilim adamlarının hesaplamalarına göre, gezegenin bu kadar büyük olması için gelişmekte olan yıldızın etrafındaki toz/kütle ve toz/gaz oranlarının modelde gösterilenden 10 kat daha yüksek olması gerekiyor. Ekip, yüzeyinde sıvı halde su bulunan gezegenleri ararken bu alışılmadık ikiliyi keşfetti. Yüzeyde su bulunması onları potansiyel olarak yaşanabilir konuma sokabilir.
Bu gezegenleri ultra soğuk yıldızların yörüngesinde döndüklerinde bulmak daha kolaydır. Bunun nedeni, düşük sıcaklığın genellikle gezegenin daha yakın olduğu anlamına gelmesi ve bu durumun, onları aramak için kullanılan astronomik spektrograf için daha tespit edilebilir bir sinyale yol açmasıdır.
ABD Penn State Üniversitesi Astronomi ve Astrofizik Profesörü ve makalenin ortakyazarı Suvrath Mahadevan : “ Yıldızı bir kamp ateşi gibi düşünün. Ateş ne kadar soğursa, ısınmak için o ateşe o kadar yaklaşmanız gerekir. Aynı şey gezegenler için de geçerli. Yıldız daha soğuksa, sıvı halde su içerecek kadar sıcak olması için gezegenin o yıldıza daha yakın olması gerekecektir. Eğer bir gezegen, ultra soğuk yıldızına yeterince yakın bir yörüngeye sahipse, onu, yörüngedeki bir gezegen tarafından çekilirken yıldızın spektrumunda veya ışığındaki renkte çok hafif bir değişikliği görerek tespit edebiliriz” diyor.
Kaynak: https://www.sciencefocus.com/news/rare-star-giant-planet
