Rıfat Saltoğlu

Yeniçağ biliminin kuruluşuna yapmış olduğu katkılar özetlenecek olursa, Bacon empirik araştırmada gözlemin önemini vurgulamış, empirik verilerin değerlendirilmesinde otoritelere başvurulmasının sakıncasına işaret etmiş, doğadaki fenomenlerin Tanrı’nın müdahalesi olmadan, yani kendi kanunlarına göre meydana geldiği görüşünden hareket etmiş ve mümkün olduğu kadarıyla boş inançları ve boş inançlar üstüne kurulu metafiziği reddetmiştir. Bacon, “doğa filozofu”nun 19. yüzyılın “biliminsanı”na […]

Copernicus devrimi, yeni bir evren kavramıyla sonuçlanan düşünsel bir devrimdir; insanın evrenle olan ilişkilerindeki bir dönüşümdür. Astronomide başlayan değişim, bu bilim dalı ile sınırlı...

Isaac Newton (1642-1727) hem fizik hem de astronomi alanında kendinden önce birbirinden kopuk olarak elde edilmiş bilimsel buluşları ve onların sonuçlarını kapsayan bir sistem...

17. yüzyılın başlarında modern bilimin otoritesini gerçekten tehdit eden üç farklı düşünce geleneği vardı: Aristotelesçilik, okültizm ve kuşkuculuk. Gözleme, deneye ve hesaplamaya dayanan modern...

Galileo Galilei (1564-1642) ile Roma Katolik Kilisesi’nin 17. yüzyılın ilk yıllarında karşı karşıya gelişi, Batı geleneğinde bilim ile din arasındaki çatışmanın klasik örneğidir. Bruno...

Bir yönüyle bilim fenomenlerin üzerinde yükselebilen yaratıcı, cesur teorisyenlere ihtiyaç duyar; Kepler bu türden biriydi. Diğer bir yönüyle bilim teorik kurguların test edilebilmesi için...

Miletli Anaksimandros’un düşüncelerinin, bilim anlayışının ve kozmolojide yol açtığı büyük kavramsal değişimin etkileri günümüzde de sürmektedir. Carlo Rovelli irrasyonalizm ve dini düşüncenin yeniden yükselişe...

Miletoslu düşünürler, mitolojik evren tasarımlarını kökten dönüştürecek bilimsel buluşlara imza attılar. Güneş tutulmasını öngördüğü söylenen Thales bir gökbilimci olarak ünlenmiş; Anaksimandros Yer’in evrenin merkezinde hiçbir şeye dayanmadan durduğunu ve gökcisimlerinin görünürde karmaşık ve düzensiz devinimlerinin geometrik modeller kullanılarak açıklanabileceğini ileri sürmüş; Anaksimenes ise seyrelme ve yoğunlaşma düşüncesiyle modern matematiksel fiziğe giden yolu açan bir ilke […]

‘Mitolojik düşünme’ öylesine temeldir ki, tarihsel olarak mitos olmadan dinin olamayacağı ama din olmadan mitosun olabileceği görülür. İlk kez Antik Yunan’da doğa felsefesinin doğuşu,...

Mitolojik düşünceden doğa felsefesine geçişin görünümleri şöyle sıralanabilir: 1) Doğanın mitolojiden arındırılması ya da doğanın belirli özelliklerinin, örneğin tanrıların imgeleri olarak sunulmasından vazgeçilmesi; 2)...