Etiket: engels
Marx’ın düşüncesinde “epistemolojik kopuş” ve yabancılaşma teorisinin seyri
Marksist düşüncenin oluşumu ve olgunlaşmasını inceleyen kimi yazarlar “genç” ve “olgun Marx” arasında bir ayrım yaparlar ve bu ayrım Marx ve Engels’in düşüncesindeki bir...
Popper ve Kuhn’un bilimsel ilerleme teorileri üzerine
Popper’ın, bilimin gelişimini bilimsel teorilerin yanlışlanması olarak ifade etmesi, bir pozitivizm eleştirisi olmakla beraber, doğru bilginin asla elde edilemeyeceği görüşünü de içinde barındırır. Kuhn bilimsel ilerlemeyi formüle ederken, bilimi toplumun bir nüvesi olarak alıyor ancak salt bilginin kendisini sorgulamıyordu. Popper’ın değerlendirme dışı bıraktığı, Kuhn’un ise yeni paradigmanın üretilmesi olarak açıkladığı devrim nedir? İncelememizin konusu olan […]
Sosyalizm için ‘sonuna kadar kapitalizm’ şart mı? – 1 19. yüzyıl tartışmaları
Marx ve Engels 19. yüzyıl Avrupa’sında yaşadılar. Gerek toplumların gelişimine ilişkin geliştirdikleri kuramlar, gerekse proleter devrim ve sosyalizm süreci hakkında oluşturdukları modeller ister istemez bu koşulların ürünüydü ve insanlığın toplumların tarihine ilişkin mevcut bilgi birikimiyle de sınırlıydı. Kapitalizm açısından geri kalmış ülkelerde sosyalizmin şansı konusu (daha genel ifadeyle sosyalizmin ne zaman ve hangi koşullarda gündeme […]
Toplum kuramını geliştirirlerken Marx ve Engels neyi ne kadar biliyorlardı?
Marx ve Engels’in bilgileri, Formen’in yazıldığı sırada, tarih öncesi alanında, ilkel komün toplumları ve Kolomb öncesi Amerika alanında yetersizdi. Ortaçağ konusundaki bilgiler de doyurucu sayılamazdı. Ama Asya’nın bazı bölgeleri için ve özellikle Hindistan için durum çok daha iyiydi. Klasik Antikçağ ve Avrupa ortaçağı hakkında, Marx’ın ve bir dereceye kadar da Engels’in bu dönemlere karşı duydukları […]
Engels’in ‘Doğanın Diyalektiği’ne Haldane’in önsözü
Sunuş
J. B. S. Haldane (1892-1964), popülasyon genetiğinin kurucularından olan İngiliz genetikçi ve evrimsel biyolog, aynı zamanda Marksist bir biliminsanıydı. Karl Marx ile birlikte Bilimsel...