fizik

Modern kimyanın kurucuları olarak genellikle Priestley (1733 - 1804), Lavoisier (1743 - 1794) ve Dalton (1766 - 1844) bilinir; ama onları önceleyen ilk büyük...

Okuyacağınız makale, Walter ve Miriam Schneir’in Invitation to an Inquest adlı kitabının (Pantheon Books, New York, 1983) üçüncü ve dördüncü bölümlerinden Türkçeleştirilerek derlendi. Biliminsanları atom...

Kütle nedir? Einstein, 1905 yılında 26 yaşındayken yazdığı makaleyle özel göreliliği fiziğe kazandırmıştı. Bu kuramın en ünlü sonuçlarından biri kütle ile enerjinin eşdeğerliğiydi: E =...

Doğada karşı-parçacıklar kendiliğinden ortaya çıkabilir, ancak karşı-madde sadece laboratuvarda yaratılır. 2010 yılında Cenevre’deki Avrupa Parçacık Fiziği laboratuvarı CERN’de önemli gelişme yaşandı. Daha önce de...

“Schrödinger’in Kedisi” isimli düşünce deneyi kuantum kuramının en popüler özelliklerinden biridir. Aslında çift yarık deneyinin biraz geliştirilmiş bir halidir. Bu deneyi biraz uzunca açıklamaya...

Empirik veriyi eldeki teorilerle uyumlu şekilde yorumlama olanağı kalmadığında başta uçuk gelen teoriler bile bilimsel bir seçenek olabilir. Eğer evrenin genişleme hızını ölçmeye çalışan iki grubun vardığı farklı sonuçların ikisinde de gerçekten hiçbir hata yoksa yine böyle bir durum karşısındayız demektir. Ya bunu varsayan teorilerden en azından biri doğruysa, ya da doğru teorinin eli kulağındaysa? […]

Bilim tarihinde Helenistik dönem (M.Ö. 300 -M.S. 100), özellikle ilk aşamasında, bilimsel yöntemin gerçek anlamda işlerlik kazandığı ya­ratıcı bir ortamdır. Daha önceki bilimsel çalış­malar...

Seçkin bilim insanları çoğunluk kimi çarpıcı imajlarla hafızalarda yer etmiştir: Engizisyon önünde sorgulanan Galileo; dalından kopan el­manın yere düşmesiyle, ayın dünya çevresinde­ki devinimini birleştiren...

Faraday’ın hipotezleri, Maxwell sayesinde teorileştirildi. Newton’ın klasik mekaniği kütleçekimini ne kadar kesin bir biçimde açıklıyorsa, Maxwell’in elektromanyetik teorisi elektriği ve manyetizmayı o kesinlikte açıklıyordu. Hertz’in deneylerinin sonuçları da, Maxwell tarafından kuramsallaştırılan Faraday’a ait fikirlerin tamamını net olarak doğruladı. Gökkuşağının gözlerimizle ve gerçeklik tuvalinin insan algısıyla sınırlı olmadığını fark ettiğimiz 18. yüzyıl birçok yeni düşünceye gebeydi. […]

Maddenin yasaları canlılığı açıklayabilir mi? Bilgi maddi midir? İnsan zihni ve duyguları maddeyle açıklanabilir mi? Ahlakın maddi temelleri nedir? Toplum yasaları ile maddenin yasaları arasında bir bağ var mı? Ruh maddeyle açıklanabilir mi? Her şeyin ilk nedeni (arche) nedir? Evren rastlantısal mı, ereksel mi? Doğa yasalarının hüküm sürdüğü evrende özgür irademiz olabilir mi? Bilimsel gelişmeler […]