Etiket: inanç
Eski İslamcılar yeni dinsizler anketi
Anket sadece ilahiyatçı, imam-hatipli ve eski İslamcı olan 60 kişi üzerinde uygulandı. 25-60 yaş arası kesim tercih edildi. Dinden ayrılmalarının nedenleri öğrenilmeye çalışıldı. Verilen...
Ankete verilen yanıtlardan örnekler
Dosyamızın bu bölümünde Hamdi Tayfur’un 60 kişiyle gerçekleştirdiği anketten bazı örnekleri sunuyoruz. Yapılan söyleşilerin tamamı son derece çarpıcı, ama aynı zamanda da tanıdık. Çevremizde de bu eğilimde olan insanları biliyoruz. Gerçekten de Tayfur’un belirtiği gibi bu bir dip dalgası. Söyleşileri dikkatle ve üzerinde düşünerek okumanızı öneriyoruz. Çünkü Türkiye’nin geleceğinde etkili olacak yeni bir aydınlanma akımının […]
Jean Meslier’den mektup var
Dinsiz bir din adamıdır Meslier. Ne temsilcisi olmakla görevlendirildiği dine inanır, ne de o dinin tanrısına. İşin aslı hiçbir dine, hiçbir tanrıya inanmaz. Ateist bir papazdır o: Tanrıtanımaz. İnsanın her düşündüğünü söylemesi kolay değildir. Bu açmazı Cemil Meriç şöyle açıklar: “Her düşünen bir parça keşiş Meslier’dir.” Farklı düşünenlere karşı egemen dinin otoriteleri ile iktidar hemen […]
Yanlış Kurulan Yanlış Kullanılan Kavramlar “İnançlara saygı”
“İnançlara saygı” kavramının yanlışlığı kendini en çok “inançların özneleştirilmesi” noktasında gösterir. Burada sorun, saygının inançlara mı insana mı gösterilmesi gerektiğinde düğümlenmektedir. İnançlar, hele inananlardan belli şeyleri yapmamaları, belli şeyleri yapmaları üzerine buyruklar biçimi verilmiş olanlar, onlara saygı gösterilmesi beklentisiyle, özne hatta aşkınözne konumuna yükseltilip yüceltilmektedirler. Bilim ve Gelecek dergisinin bir önceki (103.) sayısında, “Yanlış kurulan […]
İnanç üzerine
İnsanlar tam olarak doğrulanamayan ve de yanlışlanamayan (hem anlamlı olmadıkları hem de bilimsel olmadıkları iddia edilen) dinsel iddialara neden inanırlar? Bazıları bu iddiaları kanıt...
Süreklilik ve kopuş bağlamında İslam inancı
İslam öncesi Arap toplumu ile İslam toplumu arasında ciddi bir ayrılık ve kopuş söz konusu olmuş mudur? Ya da örneğin İslam toplumu hangi konularda...
Safsata avcısı Tevfik Uyar ile söyleşi
Tevfik Uyar, podcast kanalı olarak yayın hayatına devam eden Açık Bilim Dergisi’nin kurucu editörlerinden ve her türlü bilimdışı eğilime karşı mücadelesiyle tanınan Yalansavar adlı internet...
Büyüden dine, özgürlükten itaate, doğadan betona… Kutsal mekânlar
Kültür, biyolojinin de önüne geçerek insan varoluşunun belirleyici öğesi haline gelmiştir. Kültür vasıtasıyla hayata tutunabilmiş insanın en önemli yaratılarından birisi de içerisinde yaşadığı doğal (maddi) evreni kendileştirdiği “mekânlardır” ve elbette kutsallıkla da ilişkilidir. Birçok sosyal bilimci için “kutsal” ve “din” eşdeğer kavramlardır. Ne ki din, insan yaşayışında “doğaüstü” imgeler dünyasının varlıklarını, olaylarını, düşüncelerini temel alırken, […]
Alevilik yazınına eleştirel bakışlar Bitmeyen polemik: Aleviler kimdir?
Alevilik çalışmalarında iki ana düşünsel akım belirginleşir. İlki onu politikleşmiş Senkretik bir kültür-kimlik hareketi olarak değerlendirir ve ayrı, özgün bir din sistemi olabileceği görüşünü, örneğin bir kozmolojisi olabileceğini kabul etmez. Biraz da buna tepki temelinde, ikinci hâkim eğilim Aleviliği bir dinsel inanma biçimi olarak kabul eder ve çoğunlukla yeniden inşa etmeye çalışır. Aleviler, Türkiye’nin en […]
Durkheim’ın Aborjinler nezdinde kurguladığı din felsefesinin eleştirisi
Durkheim’ın “Dini Hayatın İlkel Biçimleri” adıyla dilimize çevrilen kitabında uzun ve ayrıntılı antropolojik tahliller bulunur. Kitabın konusu, Avustralya yerlilerinin (Aborjinlerin) yarattığı dini oluşumların, gelişkin dinlere ne ölçüde benzediğini tespit etmektir. Ona göre din, kolektif olan ne varsa hepsini içinde barındıran bir yapıdır ve bu nedenle tahlil edilmeyi hak eden kurumların en başında yer alır. Durkheim, […]