Etiket: Sedat Ölçer

DNA’nın yapısı açıklandı, insan genomu haritalandı, gen editleme teknikleri geliştirildi, bireysel genom dizilimini hızlı ve düşük maliyetle analiz etme imkânına ulaşıldı. Fakat diğer yandan, genom yapısının insan psikolojisi ve sosyal kimlikler üzerindeki etkisini aydınlatmak konusunda âdeta yerinde sayıldı. O vakit, öjenizm heyulasından kurtularak, eşitlikçi ve daha adil sosyal programlar geliştirmek amacıyla, bu boşluğu doldurmanın zamanı […]

Bilgisayar teknolojilerinin ve her türlü dijital uygulamanın yaygınlık kazandığı çağımızda, cep telefonu ve internet gibi çeşitli iletişim araçlarına; MR, CT görüntüleme cihazları veya cerrahi robotlar gibi sofistike tıbbi ekipmana; gen tedavileri, yeni nesil ilaç ve aşılara ve daha nice teknik imkâna ulaşmış iken, eğitim ve okuryazarlık düzeyleri yüksek olan toplumlarda dahi bilime duyulan güvenin erimesini […]

Tabii ki bazı fikir ve sonuçları yanlıştı Britanyalı bilginin, ama aradan 150 yıl geçmesine ve bu arada bilimin dev adımlar ile ilerlemiş olmasına karşın, bilimsel sonuçlarının çok az hata içerdiğini söyleyebiliriz. İşte bu yüzdendir ki İnsanın Türeyişi, yayımlanışından bu yana 150 yıl geçmiş olmasına karşın, güncelliğini büyük ölçüde korumuş, okunması gereken temel bir eserdir. Yıl […]

Dünya’nın yaşının belirlenmesi, modern bilimin en önemli kazanımlarından biri olmanın ötesinde, bir devrim niteliğindedir. Bu keşif, biyoloji dahil pek çok bilim alanında derin sonuçlar yaratmakla kalmadı, insanoğlunun dünyaya bakışını temelden sarstı. Dünya’nın yaşının tespiti öyküsü, heyecan verici olmanın yanı sıra bilimsel ilerlemenin nasıl cereyan ettiğini göstermek bakımından da hayli ilginçtir. Charles Darwin’in başını ağrıtan temel […]

Sosyal bilimlerin farklı bir alan olup, fen bilimlerinden farklı kural ve yasalara göre çalıştığı düşünülebilir elbette. Ancak sosyal bilimlerin, en azından bazı alanlarıyla, evrim kuramının edinimlerinden faydalanmasının, birtakım görüş ve kuramlarını evrimci bir temel üzerine inşa etmesinin, bilimsel ilerlemenin yolunun açılması bakımından faydalı olabileceği göz ardı edilmemelidir. Türlerin Kökeni’nde (1859) Darwin tarafından ortaya atılan “doğal […]

Dağlı tepeli topografyalar, sadece biyoloji dünyasının yenilikçilik yaratımına ışık tutmakla kalmazlar, çünkü evrensel bir niteliğe sahip olmaları nedeniyle, doğanın inorganik (cansız) maddeyi meydana getirirken ürettiği inovatif çözümleri anlayabilmek veya daha geniş bir genelde matematikte, teknolojide veya beşeri faaliyetlerde inovasyon ve yaratım süreçlerini aydınlatabilmek için de çok güçlü ve faydalı modeller oluştururlar. “Her önemli sanat eseri, […]

22 Mart 1699 günü sabahı idam sehpasına çıkan William Chaloner’ın ünlü fizikçi Isaac Newton’a karşı duyduğu kin ve nefret, biraz sonra hayatına mal olacak...

Isaac Newton Principia Mathematica’da, Kepler’in gezegensel devinim yasalarını matematiksel olarak kanıtlamış ve klasik mekaniğin temelini atmıştır. Ancak bu yasaların dayandığı genel kavramların formülasyonunda payı olan kişi ya da kişilerin hakkını tam anlamıyla teslim etmiş midir eserinde? Konuyla ilgili ciddi itirazlar var… 1684 yılının ağustos ayında at arabasıyla Londra’dan Cambridge’e seyahat etmekte olan astronom Edmond Halley’in […]

Robert Hooke, bilim tarihinin önde gelen isimlerinden biridir ve onun hayatı ve çalışmalarını incelemeden, 17. yüzyılın ikinci yarısı bilimsel gelişmelerini anlamak adeta imkânsızdır. Bilimin pek çok alanında deneyler yapmış, aletler geliştirmiş, geleceğe uzanan fikirler ortaya atmıştır. 3 Mart 1703 günü Londra Gresham College’daki odasında tam bir yalnızlık içinde hayata veda eden, zamanının ünlü fen adamı […]

Biyo-esinlenme, doğayı harfiyen taklit etmekten ziyade, onun geliştirdiği çözümleri tasarım için bir ilham kaynağı olarak kullanmaktır. Taklitçilik, biyolojik evrimin en güçlü enstrümanlarından biri olmakla beraber, doğal dünyanın en muazzam tasarımlarına yol açmıştır. İnsanlar için de sonsuz bir yenilikçilik kaynağı olabilir. Taklitten inovasyon doğar mı? Taklit etme, yineleme, inovasyon ise yenileme değil midir? Eski dille söylersek: […]