Voltaire

Rousseau’nun amacı insanları “özgür olmaya zorunlu kılmak”tır. Bu amaçla, yönetimde özel çıkarın ön plana çıkamayacağı bir düzenleme tasarladıktan sonra toplumun kendisinde de özel çıkarların kaynağı olarak gördüğü tüm bağımlılık ilişkilerinin ortadan kaldırılmasını hedefler. Eğer insanların her biri kendi yaşam araçlarına sahip olursa ne başkalarına bağımlı olacak, ne de başkalarından bir beklentisi, bir çıkarı olacaktır. Böylece […]

Büyük doğal afetler ilk başta “doğanın kılıcı” olarak doğarlar, ama kısa süre içinde “tarihin kılıcı”na dönüşürler. İnsanlar sınıflara bölündüğünden ve sömürü ortaya çıktığından beri...

Russell R. Dynes Çeviri: Gülseli Kırgıl 1755 Lizbon depremi, ilk modern deprem örneğidir. Avrupa’nın tanınmış bir kentinde meydana gelen bu büyük deprem, geleneksel görüşlerin eleştirisini hızlandırdı. Leibnitz ve Pope’un felsefeleri, doğayı yaratan bilge tanrının varlığı üzerine kuruluydu. Bu nedenle herhangi bir kusurda tanrı, planının tümü anlaşılarak yargılanmalıydı. Voltaire ise, depreme ilişkin geleneksel iyimser görüşü eleştiren […]

Adlarını bugün saygıyla andığımız bazı Aydınlanma dönemi düşünürleri ırkçılık konusunda fena halde sabıkalıdır. Burjuva aydınlanmasının sınırlılıklarını gösteren ibret verici örneklerdir bunlar. ‘Yasaların ruhu’ beyaz Örneğin güçler...

Tarihin en çok bilinen ve hakkında en çok konuşulan, yazılıp çizilen, sanat eserleri üretilen olaylarından biri Fransız Devrimi’dir kuşkusuz. Devrimi canlandıran resimler, filmler, tiyatro...

18. yüzyılın başlangıcı ile birlikte “Aydınlanma” olarak bilinen döneme giriyoruz. Tarih kadar karmaşık bir akımın alelacele tarif edilmesi kuşkusuz şüpheli bir iştir, ancak bilimkurgunun gelişiminde bu denli önemli bir rol oynayan Aydınlanma teriminin kaba hatlarıyla çizilmesi gerektiği de kesindir. Bu yüzyılda, özellikle de son on yıllarında üretilen önemli bilimkurgu yapıtlarının çoğunun Fransız olması, Aydınlanmanın rasyonalist […]

Aydınlanma felsefesinin Rusya’ya girip yayılmasının yolunu açan Çariçe II. Katerina, ünlü Fransız aydınlanma düşünürlerini Rusya’ya davet etmiş ve onlarla yakın ilişki kurmuştur. Çoğu tarihçi, Aydınlanma...