1Eğitim ışığını ülkenin dört bir yanına ulaştırdılar
1940 yılından itibaren Anadolu’nun en ücra yerlerinde kurulmaya başlanan Köy Enstitüleri, kısa süren tarihi boyunca yoksul köylerden yüzlerce çocuğu yetiştirdi. Bu eğitim yuvalarında yetişenler; okuma yazmadan modern tarımsal uygulamalara, halk sağlığından temel yapı bilgisine kadar her konuda halkın umut ışığı oldular.
2Yalnızca okula gitmediler, kendi okullarını inşa ettiler
Köy Enstitüleri sıradan bir okul değildi, öğrenciler öğrendikleri tüm teorik bilgilerin uygulamasını da yapıyorlardı. Öğrencilerin ders programında demircilik, dülgerlik, yapıcılık gibi teknik dersler bulunuyordu. Bu derslerin uygulaması için okul binası inşaatından daha iyi fırsat bulunmaz elbette.
3Modern tarım teknikleriyle gittikleri köylerde üretime katıldılar
Köy enstitülüler köy okullarında görev almak üzere eğitildiler. Ancak yalnızca çocuklara eğitim verme görevleri yoktu. Köylülere modern tarım tekniklerini öğretip üretime katılmaları da bekleniyordu. Bunun için tarla ziraatı, bahçe ziraatı, fidancılık, meyvecilik, sanayi bitkileri ziraatı, kümes hayvancılığı, arıcılık, balıkçılık ve su ürünleri bilgisi gibi dersler de aldılar. Uygulama olarak da okullarında kendi yiyeceklerini yetiştiriyorlardı.
4Halk sağlığı uygulamalarını öğrenip hastalıklara karşı mücadele ettiler
Köy Enstitülerinde köy öğretmenlerinin yanı sıra köy sağlıkçıları da yetiştirilmiştir. Ancak öğretmen olarak yetişenler de temel halk sağlığı bilgisi ve uygulamalarını öğreniyorlardı. Salgın hastalıklara; bit, pire, kene gibi haşerelere karşı mücadelede; yaygın aşılamada çok önemli rol oynadılar.
5Kadınların toplumsal yaşama katılmaları için çabaladılar
Köy Enstitülerinde kız ve erkek çocuklar birlikte öğrenim gördüler. Görev yaptıkları yerlerde de kadınların toplumsal yaşama ve üretime daha fazla katılmaları için çabaladılar. Ders programlarında köy ev ve el sanatları, biçki-dikiş ve nakış bilgisi, örücülük ve dokumacılık gibi dersler yer alıyordu.
6Öncülük ettikleri kooperatiflerle tarımsal kalkınmaya katkı sağladılar
Köy Enstitülülerin temel görevleri arasında “yurdu tez elden kalkındırmak” vardı. Ders programlarında zirai işletmeler ekonomisi ve kooperatifçilik dersi bulunuyordu. Tarımsal üretimin daha etkili ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesi için gittikleri yerlerde tarım kooperatiflerinin kurulmasına öncülük ettiler.
7Gittikleri köylerde okuryazarlığın artması için çalıştılar
Köy Enstitüleri bir aydınlanma projesiydi. Yoksul halka yalnızca zanaat öğretmek değil, onları her bakımdan bilgilendirmek ve bilinçlendirmek görevleri arasındaydı. Okuma yazma seferberlikleri, gezici kütüphaneler vb. uygulamalarla bunu başarmaya çalıştılar.
8Sanatın her alanında faaliyet gösterip topluma sanat sevgisi aşıladılar
Köy Enstitülülerin aldıkları eğitimde, müzik, resim-iş, ulusal oyunlar önemli bir yer tutuyordu. Her köy enstitülü en az bir enstrüman çalmayı, yöresel oyunları oynamayı öğrenmiş şekilde mezun oluyordu. Köy enstitülüler içerisinden çok sayıda sanatçı çıkmıştır.
9Sağlıklı bir neslin sporla yetişeceğini halka öğretmeye çalıştılar
Spor, Köy Enstitülüler için bir yaşam biçimi gibiydi. Ders programları içerisinde hem beden eğitimi dersleri bulunuyor hem de takım sporlarına katılım teşvik ediliyordu.
10Sonsuz bir özgüvenle yetiştiler ve yetiştirdikleri gençlere özgüven aşıladılar
Köy Enstitülerinde yetişmiş olan nesil, hayatları boyunca karşılarına çıkabilecek her türlü sorunu nasıl çözebileceklerine ilişkin çok sağlam bir bilimsel metodolojik temelle yetiştirilmişlerdi. Bu nedenle kendilerine ve halka her zaman güvendiler ve yetiştirdikleri gençleri de kendileri gibi özgüvenli yetiştirdiler.
Kaynaklar:
1- “Köy Enstitüleri Neden Kuruldu, Neden Kapatıldı?”, Tarih ve Toplum blog, 07.09.2012.
2- Altunya, Niyazi, “Köy Enstitüsü Sistemine Toplu Bir Bakış”, Serenti.org web sitesi, 12.03.20012.
3- “Köy enstitüsü”, wikipedia maddesi, s.g.t: 25.01.2018.
