Aslı Kayabal
Trieste’nin borası rüzgâr müzesinde
İstanbul’un poyrazı, İzmir’in meltemi ne kadar ünlü ise, İtalya’nın Balkanlar’a bakan sınır şehri Trieste de deli-dolu esen borası ile meşhur. Bora, İtalya ve Yugoslavya’nın Adriyatik denizi kıyılarında kuzeydoğudan esen çok sert ve soğuk bir rüzgâr. Bora sözcüğü Latince “boreas”tan geliyor. Venedik lehçesinde “kuzey rüzgârı” anlamında da kullanılıyor. İstanbul’un üzerine Karadeniz ve Balkanlar’dan inen ve çoğunlukla […]
İtalyan Partizanlar Derneği’nin kurduğu bir okul Rinascita Milano
Quartiere Giambellino, Milano’da kent merkezinin dışında kalan bir mahalle. 1970’lerin kaderine terk edilmiş Beyoğlu’sunu biraz anımsattığı söylenebilir. Ama çoğu Milanolunun gözünde huzursuz ve tedirgin bir semt. Henüz kentleşmenin tırmanmaya başlamadığı 1950’li yıllarda Giambellino’daki boş arsaların, adam kaçırma, hırsızlık, soygun gibi faaliyetlerin kahramanı olan suç çetelerinin yuvası olduğunu bilmeyen yok. 2000’lerin Giambellino’su ise çok farklı bir […]
Leonardo’nun satranç taşı desenleri Da Vinci’nin satrancı
Geçtiğimiz Şubat ayında İtalyan Rai 3 kanalı Leonardo da Vinci ile ilgili bir belgesel yayımladı. Bu kez usta, bilim-sanat gündemine, kendi işi olduğu iddia edilen, altı yapraktan oluşan bir satranç oyunu elyazması ile oturdu. Leonardo da Vinci’nin eseri olduğu öne sürülen satranç yazması, Gorizia Şehri’nde Coronini Vakfı’nın arşivinde saklı. 2006’nın sonunda yazma eserler konusunda araştırma […]
Dünyanın sesini dinleyen adam: John Bullitt Her objenin bize iletmek istediği bir şey var!
John Bullitt, Amerikalı bir jeofizikçi. Mesleki geçmişinde Kaliforniya Berkeley Üniversitesi ve Boston Massachusetts of Technology var. Bullitt, gezegenimizin en derin katmanlarından gelen müziği dinleyebilmek için bir yöntem geliştirdi. Bir orkestranın seslendirdiği yapıt kadar gerçek olsa da, bizim algılamadığımız sesleri keşfetti. İtalyan La Stampa gazetesi bilim eki, John Bullitt’le bu gizemli müzik ve Bullitt’in keşfine dair […]
Sivri biberin de akademisi var!
Accademia del Peperoncino (Biber Akademisi) acı kırmızı ve yeşil sivri bibere dair her türden bilimsel araştırma ve etkinliğe destek çıkan, bu konuda bilimsel ve kültürel etkinlikler düzenleyen bir kuruluş. Akademinin merkezi, Çizme’nin güney ucundaki Cosenza şehrinin yakınında kurulu Diamante kasabasında bulunuyor. Bilimsel biber araştırmaları Diamante’de başlasa da, bugün ulusal ve uluslararası düzeyde bir iletişim ağı […]
İtalya’da ırkçılık ve yabancı düşmanlığı tırmanıyor Süper vali Romanlara karşı
Bir İtalyan gazetesinin okur mektupları köşesinde yayımlanan mektubu sizlerle paylaşmak istiyorum. 40’lı yaşlarını süren bir anne, eşi ve iki çocuğu ile birlikte Venedik yakınında bir spor ve eğlence merkezine gidiyor. Çocukların tercihi öncelikle havuzda yüzmek. Aile bilet almak için danışmaya yöneliyor. Sırada bir başka aile var. Ancak bu aile ile merkezin yöneticileri arasında sert bir […]
İnsanın evrimi sona erdi mi?
İngiliz genetikçi Steve Jones bilimsel bir sempozyumda insanoğlunun evrimini tamamladığını iddia etti. Jones’a göre, insanoğlunun bugünkü görünümü ve sahip olduğu nitelikleri gelecek 15 milyon yıl boyunca aynen korunagelecek. Birçok bilim insanı ise bu teze karşı çıkıyor ve Jones’un bazı önemli verileri gözden kaçırdığını söylüyor. Aslı Kayabal İngiliz genetikçi Steve Jones Londra’da katıldığı bilimsel bir sempozyumda […]
100 yaşındaki Nobel ödüllü nörolog Rita Levi Montalcini ile söyleşi ‘Beyin, yüz gibi kırışmaz’
“Beynin kırışıklıkları yok. Beynimiz sürekli çalışıyorsa pas tutmaz. Başka birçok organın tersine gençleşebilir de. Ben bir örneğim. 100 yaşımda yirmi yaşında sahip olduğumdan çok olanak var önümde.” diye anlatıyor 1986 Nobel Tıp ödülü sahibi bilim kadını Rita Levi Montalcini. Bilim ve Gelecek dergisi için Roma’da söyleşi yaptığım Montalcini’nin bir de mesajı var okurlara: “Deha olabilmek […]
Savaş ve arkeoloji “Bingazi hazinesi” kayboldu
Napoli Üniversitesi geçtiğimiz Temmuz ayında “Libya’nın Kültür Mirasının Korunması” başlıklı uluslararası bir arkeoloji kongresi düzenledi. Bu kongreye katılan Libyalı arkeolog Fadel Ali Muhammed, arkeoloji...
Geçmişe Yolculuk: Plinio’nun son yolculuğu
Pompei şehri MS 79 Ağustos’unda Vezuv yanardağının püskürttüğü lavların altında kaldı. Yüzlerce Pompeili’nin yaşamını yitirdiği bu doğal felaketin kurbanları arasında yazar ve bilim insanı...