felsefe

Antik Yunan felsefesindeki dil anlayışlarını kabaca, iki farklı düşünsel eğilim tarafından savunulmuş iki görüşe indirgeyerek özetlemek mümkündür. İlki, Demokritos’un atomculuk öğretisinin uzantısı olan ve...

Dil felsefesi ve Analitik felsefesinin genellikle birbirine karıştırıldığı görülür. Hemen belirtelim ki dil felsefesi sorunların bütününü kapsayan bir problem alanı ve (felsefede konuları bilimlerde...

Din ile felsefe bağdaşmaz! Dinin olduğu yerde felsefe boy veremez! Hem Müslüman hem filozof olunur mu? Felsefe, esas olarak ateistlerin ve dinsizlerin alanıdır! Bu soruları daha da çoğaltabiliriz,...

Yaratılan sözde Aristoteles İslam dünyasında İbn Rüşd tarafından gerçek Aristoteles’i göstermek suretiyle düzeltilmeye çalışılsa da, Batı felsefe çevrelerinde 17. yüzyıla kadar etkisini sürdürmüş gibi görünür. Ortaçağda bununla da kalınmamış, Hıristiyanlar, Platon ve Aristoteles gibi Eski Yunan’ın büyük filozoflarını Hıristiyanlıkla uzlaştırma gayreti içerisinde adeta vaftiz ederken, Müslüman filozoflar da, onlara, İslam’a yaklaştırma gayreti içerisinde, neredeyse şahadet […]

Bu hafta Sorularla Bilim köşesinde bilimkurgu filmlerinin değişmez konularından birini ele alıyoruz: Hayvanlar konuşabilir mi? Ya da hayvanlar, iletişim kurmak için insanların kullandıkları dillere...

Bilimin gelişiminde bilginin, bilimsel düşünme pratiğinin ve aydınlanmanın rolü başattır. Peki bilimsel düşünme ne demektir? Bilimsel bilgi nasıl elde edilir ve bilimsel bilgiyi diğer...

Hint felsefesinin birçok metni zaman içinde yok olup gitmiştir. Kalanlarsa dini-kutsal metinlerle iç içe bir şekilde kaydedilmişlerdir. Ama yine de öyle metinler vardır ki, Kadim Hindistan’da ciddi bir felsefi düşüncenin, geleneğin ve günümüze kadar gelen damarın olduğunu kanıtlar. Bu metinlerden birçoğu mevcut durumu sorgulayan, olguları aklın süzgecinden geçiren, hurafeleri yadsıyan kuşkucu ve materyalist bir yaklaşım […]

Bilimle felsefe birbirinden çok şey bekleyen iki kardeş alan oluştururlar. Bilim dediğimizde aklımıza kesinlikler gelir. Oysa felsefi düşünce görüşlerden oluşur ve felsefede kesin bilgi aramak boşunadır. Bu durumda felsefenin bilimden ve bilimin felsefeden birçok yönde yararlanabileceğini söylemek yanlış olmaz. Kesinlikleri belirleyen yanımız biraz da düş gören yanımızın ürünüdür. İnsan olumsallıklar çerçevesinde düş gören bir varlıktır […]

Adam Smith’in hem ekonomi politik hem de felsefi yazıları, 18. yüzyıl aydınlanmasının öne çıkardığı bilimsel, sistemli, mantıklı ve sentezci bir inceleme yönteminin güçlü izlerini taşır. Onda teoriyle pratik ve gözlem iç içedir. Kuramının, aradan 200 yıl geçmiş olmasına rağmen hâlâ etkin ve öğretici olması, sadece onun kullandığı yöntemin sağlamlığını göstermez aynı zamanda ne kadar derin […]

Kuramsal çerçevede yazılmış olan bu yapıt uygulanamaz öngörülerle örülmüş olmakla birlikte kısa zamanda bütün dünyanın ilgisini çekti, bir süre sonra ilerlemecilerin inanç kitabı durumuna...