Etiket: aydınlanma
Laplace’ın denkleminden Napolyon’un denklemine
Batılı toplumlar, burjuvazileri önderliğinde “aydınlandılar”. Feodal düzeni, aristokrasiyi, dinsel düşünceyi, “Tanrı egemenliği”ni, kendi ortaçağlarını burjuvazileri önderliğindeki devrimlerle yıktılar ve aştılar. 500 yıllık bu pratik,...
Aydınlanmanın başlıca düşünürleri kimlerdir?
Bilimin çeşitli alanlarına ilişkin soruları sıralamaya başladığımızda tarihte geriye doğru gidip insanlık ne zaman hangi soruları sorup yanıtlayarak büyük atılımları yapmıştı, bunu düşünmek gerekiyor....
J. J. Rousseau ve Toplum Sözleşmesi: ‘İnsan uygarlıkla yitirdiğini nasıl yeniden kazanabilir?’
Kuramsal çerçevede yazılmış olan bu yapıt uygulanamaz öngörülerle örülmüş olmakla birlikte kısa zamanda bütün dünyanın ilgisini çekti, bir süre sonra ilerlemecilerin inanç kitabı durumuna...
Kant ve Mendelssohn’a ait aynı başlıklı iki ünlü yazı: “Aydınlanma nedir?”i aydınlatmak
1784 yılında yazılmış olan “Aydınlanma Nedir?” başlıklı ünlü iki yazı güncelliğini hâlâ koruyor. Biri Moses Mendelssohn’a ait, diğeri Immanuel Kant’a. Her iki yazının da...
Diderot ve d’Alembert’in Ansiklopedi’si: Fransız Devrimi’nin düşünsel kaynağı
Fransız maddeci düşünürleri ve Ansiklopediciler, devlet, Kilise ve kurulu düzen ile hak duygusunun ve aklın istemleri arasındaki çelişkiyi irdeleyip ortaya koydular ve tepki gösterdiler;...
Büyükçekmece Temsilcimiz Ahmet Doğan sosyalist liselilerle
Cumhuriyet bayramımızın 94. yıldönümünde Sosyalist Liseliler tarafından organize edilen “Aydınlanma Okulları” kapsamında 14 Ekim’de düzenlenen “Cumhuriyetin İnsanlık için Önemi ve Türkiye Cumhuriyeti” konu başlıklı...
Montesquieu: Aydınlanmanın öncü kişisi
Montesquieu Voltaire kadar dışadönük değildi, dünya karşısında onun kadar heyecanlı istekli ve atılgan değildi ama toprağa ondan çok daha sağlam basıyordu. Montesquieu’nün çizdiği ağırbaşlı...
Yeni bilimsel kavrayışa geçişte Bacon’ın yeri ve önemi
Bacon, çok basit ama çok anlaşılır bir benzetmeyle karıncanın ve örümceğin karşısına arıyı koydu. Filozoflar deneyci ve dogmacı olmak üzere ikiye ayrılıyordu. Karıncaya benzeyen...
Bilim ve Gelecek 10 yaşında: ‘Aydınlanmanın kalesiyiz; ama artık kaleden çıkma zamanı…’
Bilim ve Gelecek’in bütün ömrü AKP iktidarı altında geçti. Zorlu bir dönemdi; bilimsel düşünce ve bilim de saldırı altındaydı. Bu dönemde Bilim ve Gelecek’i...
Aydınlanma mücadelesinde önemli bir adım: I. M. Seçenov’un “Beynin Refleksleri” kitabı
Beyin ve davranış araştırmalarında çığır açmış olan İvan M. Seçenov’un “Beynin Refleksleri” adlı eseri materyalist görüşler içerdiği, kiliseye karşı olduğu ve insan iradesini yok...
