Etiket: din felsefesi
İslam ortaçağında sözde Aristotelesçi yapıtlar Hidayete erdirilen Aristoteles!
Yaratılan sözde Aristoteles İslam dünyasında İbn Rüşd tarafından gerçek Aristoteles’i göstermek suretiyle düzeltilmeye çalışılsa da, Batı felsefe çevrelerinde 17. yüzyıla kadar etkisini sürdürmüş gibi görünür. Ortaçağda bununla da kalınmamış, Hıristiyanlar, Platon ve Aristoteles gibi Eski Yunan’ın büyük filozoflarını Hıristiyanlıkla uzlaştırma gayreti içerisinde adeta vaftiz ederken, Müslüman filozoflar da, onlara, İslam’a yaklaştırma gayreti içerisinde, neredeyse şahadet […]
DOSYA: Kilise evrimleşti mi? Katolik Kilisenin Evrim...
“İnsanlık tarihi, salınımı yüzyıllar süren sarkacı andırır. Uzun bir uyku döneminin ardından uyanma çağı başlar. Düşünce kendisini, dikkatli bir biçimde zincirlere vurmuş olan yöneticilerden,...
Doğu İslam dünyasında Aristocular – 3 Fârâbî
Fârâbî, Yeni-Eflatunculukla karışmış şekliyle Aristotelesçi felsefeyi İslami gelenekle uzlaştırmaya çalışır. Fârâbî’nin özgünlüğü, ortaya koyduğu bu uyarlamada yatar. Onun bu uyarlaması daha sonraki İslam filozofları...
Doğu İslam dünyasında Aristocular – 2 İbn Miskeveyh
İbn Miskeveyh, dinle felsefenin uyumu ve aynı hakikatleri ortaya koydukları üzerinde durur. Ona göre, dinin ortaya koyduğu hükümlerle felsefenin ortaya koyduğu hükümler birbirinden farklı...
Doğu’dan Batı’ya bilim ve felsefe köprüsü: Endülüs – 3 İbn Rüşd
Endülüs’te yetişen filozoflar kuşağının sonuncusu olan İbn Rüşd’ün, yaşamı boyunca çalışmalarına yalnızca iki gece, babasının öldüğü gece ile evlendiği gece ara verdiği söylenir. Aristo’ya...
Tarihte ve günümüzde sahtebilimler*
Tarih boyunca, bilimlerin yanında birçok sahtebilim boy gösterdi. Astronominin yanında astroloji, kimyaya karşı simya… Musevilikte “Kabala”, Hıristiyanlıkta “Nümeroloji”, İslamlıkta “Hurufilik” adları altında boy gösteren “sayı falı”. Palmoloji (el falı), phrenoloji (yüz falı) vb. Bunlar tarihin sahteleri. Yakın dönemin ve günümüzün sahtebilimleri de var: Sosyal Darvincilik, antropometri, phrenoloji, etholoji, sosyobiyoloji vb. Bilgisayar teknolojisi de yeni sahtebilim […]
Eski Mısır tanrısı Set’in ilginç öyküsü
Köklü Mısır devlet geleneği, iki baştanrının sürekli mücadele ettiği bir evren tasarımı istememişti. Çünkü böyle bir tasarım, Mısır’ın tarihsel iki parçalı geçmişini sürekli canlı tutacağı için tehlikeliydi. İçlerinden biri şeytanlaşmak zorundaydı; bu da Set oldu. Set, Asya’dan gelip Mısır’a yerleşen Hiksoslar tarafından sahiplenildi. Tevrat’ta ise Şit’e dönüştü. Set’in Yukarı Mısır’da başlayan serüveni kılıktan kılığa girerek […]
Biliş, dil-kültür ilişkileri bağlamında Kuran Kuran mutlak mı? Kuran zaman ve mekândan bağımsız mı?
İslam dinsel bildirilerinin söylem olarak her asırda geçerli genel hakikatleri içerdiği iddiasının, nesnel bir temeli yoktur. Kuran, 7. yüzyıl Araplarının, dili, kavramları, kültürü, genel...
Hasan Aydın’ın yeni kitabından esinlenerek… İbn Rüşd’ün -günümüze de ışık tutan- dramı
Hasan Aydın, İslam Kültüründe Felsefenin Krizi ve Aydınlanma Sorunu” başlıklı yeni kitabında, Gazzâlî - İbn Rüşd tartışmasını, İbn Rüşd’ün hakim İslam anlayışına getirdiği eleştirileri,...
Yaratılış mitosuyla insan gerçek öznesinin kul yapılışı: Nasıl bu kadar acımasız ve ahlaksız…
Kimi insanlar, nasıl bu kadar insanlıktan uzaklaşmış, bu kadar duygusuz, bu kadar sevgisiz, bu kadar düşüncesiz, bu kadar bilinçsiz, nasıl bu kadar acımasız, bu...