Doğu İslam dünyasında Aristocular – 4 İbn Sina – 1
İbn Sînâ hem bir filozof hem de bir tabip olarak ün kazanmıştır. Tıbba ait eserlerinin büyük bir bölümüyle felsefeye ilişkin eserlerinin çoğu Latince’ye çevrilmiştir. El-Kânûn fî’t-Tıbb’ı Latin tıp okullarında uzun süre okutulmuştur. Felsefesi kimi çevrelerde tepkiyle karşılandığı halde, kendisini eleştirenler üzerinde bile etkisini bıraktı. Hatta bazı Batılı yazarlara göre bir “Latin İbn Sînâcılığı”nın doğmasına sebep oldu. Ebû Ali el-Hüseyn b.Abdullah...
Korkular ülkesi Amerika
Amerika korkar, korku üretir, halkının korkular içinde yaşamasını ister. Romanlar, filmler gibi popüler kültür ürünleriyle korkuları halkına iyice yerleştirir: Kızılderililer de istilacıdır, siyahlar da! Hele o korkunç Asyalılar. Çinliler. Uzaylı Çinliler! Ruslar. Komünistler! Korkuları Amerikalıları acımasız, hain kılar. Sonuç olarak Amerikan toplumu, düşünme ve sorgulama yetenekleri geliştirilmemiş standart bireylerden oluşan bir kitle toplumudur ve çıkar gruplarınca desteklenen iktidarlarca bu...
Birey – toplum diyalektiğinde Steinbeck’in sanatı – 1
Bu makalede, Amerikan edebiyatının dünyaca sevilen yazarlarından John Steinbeck’in (1902-1968) bireye ve topluma bakışı belli açılardan dönem dönem inceleniyor. Makalenin bu ilk bölümünde, yazarın yapıtlarından Cup of Gold (Altın Kupa), To A God Unknown (Bilinmeyen Bir Tanrıya), Tortilla Flat (Yukarı Mahalle), Cannery Row (Sardalye Sokağı), Sweet Thursday (Tatlı Perşembe), In Dubious Battle (Bitmeyen Kavga) ve Grapes Wrath (Gazap Üzümleri)...
Darwin, ilkeler, yorumlar
Konumum gereği sık sık “zehir gibi” akıllı öğrencilerle karşılaşıyorum. En eski bilimlerden biri olan biyolojinin, göreli olarak genç bir alanında, her yıl yeni bilgiler sunmaya çalışırken, bir yandan da bunların temel aldığı deneyleri ve çalışmaları anlatmak, tartışmak ve öğrencileri ikna etmek gibi bir konumum var. Ne denli bilimin ideolojiden farklı olduğunu belirtmeye çalışsak da, günlük iletişim araçları ve kamuoyunun bir...
Jeoloji Mühendisleri Odası’nın Aydınlanma Kampanyası
Önemli ve güzel bir haber vermek istiyoruz. TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Bilim ve Gelecek Kitaplığı’ndan çıkan “Harun Yahya Safsatası ve Evrim Gerçeği” adlı kitaptan çok sayıda alıp üyelerine ve jeoloji mühendisliği öğrencilerine dağıtma kararı aldı. Böylece, Türkiyeli bilim insanlarının Evrim Kuramına yönelik gerici saldırıya karşı verdikleri yanıtlardan oluşan bu değerli kitap binlerce kişinin eline ulaşmış olacak. JMO Yönetim Kurulu, kitabın...
Halkın inançları – Egemenlerin dini
Halkın tanrısı, vicdanların bir köşesinde durur; dünya işlerine pek karışmaz. Dünya işlerine karıştırılması, kirletilmesi ve tartışılır kılınması anlamına gelir ki, ayıptır. Tanrı halkın son sığınağıdır. Sığınaksız yapılmaz, ama sığınakta da yaşanmaz. Bu anlamda halk laiktir. Dindardır-inançlıdır, ama laiktir. Egemen sınıfların tanrı ihtiyacı ise, samimi inançtan kaynaklanmaz. Devlet inanmaz; Tanrı (din) sadece bir araçtır. Egemen düzenin devamı için gerekli olan...
Darwin 200, Türlerin Kökeni 150 yaşında Düşünce dünyamızı değiştirdi
Darwin’in bir biyolog ve jeolog olarak doğabilimlerine yaptığı birçok katkı yanında, kültür tarihine geçmesindeki en önemli etmen, düşünce dünyası üzerine yaptığı etkilerdir. Darwin ve Lamarck biyoloji tarihinde ilk kez felsefenin ve biyolojinin en önemli sorusuna, yani yaşamın kökeni ve canlılar dünyasındaki göz kamaştırıcı çeşitliliğe ilk kapsamlı ve akılcı açıklamayı getirmişlerdir. Bir sonraki büyük kutlama 2059 yılında olacak ve bizlerin...
Darwin’e doğru…
Leonardo, Kepler, Hutton, Smith, Cuvier, Lyell ve Darwin gibi bilim insanlarının ortak bir yanı vardı: Sınırsız bir zaman içinde evrim geçiren doğayı, bugün burada gözlediğimiz kuvvetlerin etkileşimi cinsinden açıklamak ve gerekirse bu bilgiler ışığında geçmişe inen basamağın merdivenlerini oluşturmak. Darwin kendinden önceki entelektüel akımları durgun ancak derinden akan bir ırmakta buluşturma becerisini gösteren bir bilim insanıydı ve alçakgönüllüydü: “Ben,...
Darwin’in dini
“Kişisel bir Tanrı’nın var olup olmadığı üzerine, yaşamımın geç dönemine kadar pek kafa yormamış olsam da, bugüne dek ulaştığım muğlak sonuçları sizinle paylaşayım. Doğanın tasarımı ile ilgili ve eskiden bana nihai görünen iddia, bugün doğal seleksiyonun keşfedilmesiyle birlikte çöküyor.” “En uçlara savrulduğum zamanlarda bile Tanrı’nın varlığını reddetmek anlamında Ateist olmadım. Sanırım, (yaşım ilerledikçe daha da artan biçimde), Agnostik’in durumumu...
Darwin bir Sosyal Darwinci miydi?
Darwin, gırtlak gırtlağa bir yarışmanın yaşandığı vahşi kapitalizm döneminde yaşamıştır. Doğaya, toplumsal alanda görüp etkilendiği bu yarışma olgusunun gözleriyle bakmıştır. Bu ona, yarışmanın getirdiği değişmeye ve gelişmeye benzer bir değişmeyi ve çeşitliliği doğada, doğa tarihinde de görme şansı vermiştir. Bu, yaratılışcı dinsel bir dünya görüşüyle yakalanamayacak bir gerçektir. Ancak Darwin, yarışma olgusunu bir (doğal) veri olarak algılamıştır. Ona işçi...