Muharrem ve Alevilik
Önce 1400 senelik Müslüman olduğumuz nereden çıktı. 400 yıllık bir yanlış var. Sonra nasıl Müslüman olduk? Onu aşağıda anlatacağım. Alevi dedelerinin hepsinin Hz. Ali soyundan olduğu bir uydurmadır. Benim soyumun İmam Rıza’ya gittiği söyleniyor. Bunu Cavit Baysun’a 1957’de söylediğim zaman “oğlum senin hatların Orta Asya’dan gelişini kanıtlıyor. Sen nasıl Arap soyundan olursun” demişti. Hünkar Hacı […]
Aydınlanma nedir?
Bir düşünceyi doğru anlamak için onun kaynaklarına inmek zorundayız. Ama bunun için ne kadar geriye gitmemiz gerektiğini kestirmek her zaman kolay değil. Aydınlanma düşüncesini tarihsel bağlamının dışında sözcük anlamıyla ele alanlar onun kaynaklarını bulmak için çok eski zamanlara inmek gereksinimi duyarlar. Başlangıç için en doğru ad belki de Sokrates adıdır. Doğrular için canını vermiş olan […]
Burjuva Aydınlanmasının serüveni ve Emekçi Aydınlanması
Böyle bir başlık altında yazılacak yazı sayfalar dolusu olabilir. Bu denli boyutlu bir konunun birkaç dergi sayfasıyla hakkını vermeye olanak yok. Bu nedenle formülasyonlar biçiminde ilerleyeceğiz ve bir perspektif sunmaya çalışacağız. Marx ve Aydınlanma 1) Kapitalist Batı Uygarlığının temelinde yatan Modernizm, Bilimsel Devrim ve Aydınlanmanın çıkış noktası şudur: Doğadaki süreçler, herhangi bir doğaüstü ve fizikötesi […]
Modernizm ve postmodernizm
Bazı düşünürler, modernitenin sona erdiğini ve postmodernitenin başladığını ileri sürmektedirler. Modernitenin başarısız olduğundan hareket ederek, postmodern bir çağa girdiğimizi savunmaktadırlar. Postmodernizm hakkında yazılan kitaplara göz attığımızda, modern, modernlik, modernite, modernizm, modernleşme, modernizasyon gibi kavramlara çok sık rastlamaktayız. Postmodernizm, kendini anti-modern olarak tanımlar. Bu nedenle postmodernizmin ne olduğunu açıklamadan önce, modernite ve modernizm konusunu ele almak […]
Türkiye arkeolojisinin öncü kadınlarındandı Prof. Dr. Ufuk Esin’i yitirdik…
19 Ocak 2008’de, Türkiye arkeolojisi, kendisini ellerinde büyüten analarından birini daha yitirdi. Uzun meslek yaşamı boyunca Türkiye arkeolojisine çok yönlü hizmet veren Prof. Dr. Ufuk Esin’in son büyük katkılarından biri de, Türkiye Kültür Sektörü (TÜKSEK) düşüncesini ortaya atarak, bu düşüncenin kurucuları arasında yer aldığı Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından hayata geçirmesini sağlamak olmuştu. Temelde, Türkiye’nin […]
Tarihte elmanın rolü
Bu sefer masala sondan başlayalım. Gökten üç elma düşmüş. Birini Havva almış Adem’e vermiş. Diğeri Newton’un kafasına dank etmiş. Peki üçüncüsü? Bu konuda rivayet muhtelif. İlk iki elmanın açtığı süreçler üzerinde düşünürsek, belki üçüncü hakkında da fikir yürütebiliriz. Birinci elmanın rolü çok büyük. O kadar büyük ki, insanın dünya değiştirmesine yol açıyor. Peki, hangi dünyadan […]
Bir popüler arkeoloji yazarı: Selçuk Gür
Söyleşi: Hikmet Uğurlu *** Sayın Selçuk Gür, doktora çalışmanız antik paralar üzerineydi, Antik Sikkeler adıyla kitaplaştı. Sonra Antik Dünya’da Günlük Yaşam’ı yayımladınız. Uzun yıllardır yoğunlaştığınız “İlk İnsandan Selçuklu’ya Anadolu Uygarlıkları ve Antik Şehirler” başlıklı çalışmanız ise, bugünlerde Alfa Yayınları tarafından basıldı. Paralardan günlük yaşama, oradan kentlere yönelen çalışma serüveninizi kısaca anlatır mısınız? Tarihi olayları en […]
Geleneksel Çin’de nakış gibi işlenmiş bir dil Dünyadaki tek kadın dili: Nu Şu
Geçen yıl okuduğum bir haberde Çin’de bir kadın kenti kurulacağı yazıyordu. Habere göre ülkenin güneybatısındaki Çongking’in, 2-3 kilometrekarelik Şuangkiao Bölgesi “kadın kenti”ne dönüştürülecekti. Kentin inşasının 2 yıl süreceği de verilen bilgiler arasındaydı. Bu haberi okuyunca, aklıma Nu Şu gelmişti. Evet Nu Şu. Çin’de yüzyıllardır sadece kadınların konuşup yazdığı ve sadece kadınlara öğretilen bir dil… Çin’in […]
Aydınlanma bağlamında türban tartışmaları
Aydınlanma, Kant’ın meşhur söylemiyle, “İnsanın kendi suçu ile düşmüş olduğu bir ergin olmama durumundan kurtulmasıdır.” Bu ergin olmayış durumu, aslında, insanın kendi aklını bir başkasının kılavuzluğuna başvurmaksızın kullanmayışıdır. Kant’a göre insan bu ergin olmayışa kendi suçu ile düşmüştür; bunun nedeni de aklın kendinde değil, fakat aklını başkasının kılavuzluğu ve yardımı olmaksızın kullanmak kararlılığını ve yürekliliğini […]
Beşinci yılımıza girerken…
Elinizdeki sayı ile birlikte Bilim ve Gelecek beşinci yılına girmiş bulunuyor. 49 aydır hiç aksatmadan bu dergiyi okuyucularımızın eline ulaştırmış olmaktan dolayı gururluyuz. Tabii bu gurur, dergi emekçilerinin yanı sıra, Bilim ve Gelecek okurlarının, değerli yazar kadrosunun, eleştirilerini, önerilerini ve katkılarını esirgemeyen dostlarımızındır. İnsanlar gelip geçicidir, bizler olur muyuz bilinmez, ama bu derginin 10. yılına […]
