İlk güzellik yarışması
Peleus’un tüm evlilikleri olaylarla dolu geçmiştir. Denizkızlarının en güzeli Thetis’le evlenecektir ve düğünlerinin olaysız olmasını ister. Bu sebeple Olympos’taki Tanrılar Sofrası’nda gerçekleşecek düğüne bilinen en yıkıcı tanrıça olan Nyks’in kızı, kavga tanrıçası Eris’i çağırmaz. ‘Yedirdiğin şey sadece elma mıydı Havva?’ “İki türlü kavga vardır bu dünyada; biri övülmeye değer, diğeri kötülemeye” Yunan didaktik şiirinin babası ozan Hesiodos’un bu dizelerle rekabet ve...
Sivri biberin de akademisi var!
Accademia del Peperoncino (Biber Akademisi) acı kırmızı ve yeşil sivri bibere dair her türden bilimsel araştırma ve etkinliğe destek çıkan, bu konuda bilimsel ve kültürel etkinlikler düzenleyen bir kuruluş. Akademinin merkezi, Çizme’nin güney ucundaki Cosenza şehrinin yakınında kurulu Diamante kasabasında bulunuyor. Bilimsel biber araştırmaları Diamante’de başlasa da, bugün ulusal ve uluslararası düzeyde bir iletişim ağı […]
Işık kirliliğinin doğal yaşama etkisi
Üretilen ışığın istenen yerlerin dışına düşmesi olarak tanımlanan ışık kirliliği, dış aydınlatmanın bir yan ürünü olarak da tanımlanabilir. Işık kirliliğini azaltmak için aydınlatılması zorunlu bölgelerin, yalnızca aydınlatılması gereken zaman diliminde ve yeterli düzeyde aydınlatılması gereklidir. Işık kirliliğinin etkilerinin gözler önüne serilmesinde astronomların yani gökbilimcilerin rolü büyüktür. Işık kirliliği nedir? Işık kirliliğinin, Türk filmlerinde sıkça geçen […]
Taş eksiltme oyunları
Belli bir sayıda çakıl taşı koyun ortaya. Her oyuncu sırası geldiğinde bu kümeden 1, 2 ya da 3 çakıl taşı alacak. Son hamleyi yapan oyuncu oyu nu kazanır. Bir başka deyişle, ortada çakıl taşı bırakmayan oyuncu oyunu kazanır. Örneğin, oyunun başında 4 taş varsa, oyuna başlayan oyuncu oyunu kaybeder. 1 taş alsa, öbür oyuncu kalan […]
Bangladeş yüzyılın sonunu görebilecek mi?
Nisan ayında haber ajanslarına düşen bir haberde, Bangladeş’teki yoksulların liman kenti Çittagong yakınlarındaki bir çöplüğe atılan bozuk pirince hücum ettiği yazıyordu. Yetkililer, bozuk gıdanın talanını engellemek için askerleri görevlendirmişti. Haberdeki ayrıntılardan biri de ülkede pirinç fiyatlarının geçen yıldan bu yana yüzde 100 arttığıydı. Bilim insanları, küresel ısınma sonucunda buzulların erimesiyle deniz seviyesinin yükseleceği uyarısında bulunmuşlardı. […]
Sol’un baharı
“Turuncu devrim” kavramı 1990’lardan sonra siyaset literatürüne girdi. Doğu Bloğu çöküp Soğuk Savaş bittikten sonra, daha önce bir şekilde emperyalist-kapitalist sistemin dışında kalmış ülkelerin, yeni gelişen küresel sermayenin sömürüsüne ardına kadar açık bir yapıya kavuşturulması hedefiyle yapılan girişimlerin genel adıydı. Küresel sermayenin Yeni Dünya Düzenini tesis etme “devrimleri”nin rengi turuncuydu. Hatta kavramın içeriği daha da […]
Auguste Comte kimdir? Pozitivizm nedir?
Marksizm’e karşı yöneltilmiş eleştirilerden biri, Marksizm’in kendisini pozitivizmden kurtaramadığı şeklindedir. Pozitivizm gerek 19. yüzyılın gerekse 20. yüzyılın en etkili felsefi sistemlerinden birisi olmuştur. Dolayısıyla Marksizm ile pozitivizm arasındaki farklı yanları özel olarak da Comte pozitivizmi ile Marx’ın düşünceleri arasındaki farkı ortaya çıkarmak önem kazanmaktadır. II. Enternasyonalin evrimci ve pozitivist anlayışı Marksizm’e karşı böylesi bir eleştiri […]
Bir eğitim serüvencisi: Makarenko
Birinci raslantı Yıl 1985. 1968–1969 öğretim döneminde 17 yaşımda başladığım ilkokul öğretmenliğine yeniden döndüğüm ilk yıllar. Bu arada branş eğitimimi tamamlayarak matematik öğretmenliği yapıyorum. Geçen yılların bir kısmı köylerde öğretmenlikle, bir kısmı eğitimle ve bir kısmı da mesleğimden uzak kalarak geçmiş. Öğretmenlikten uzak kaldığım daha doğrusu uzak bırakıldığım yılların hüznünü hâlâ taşırım. Bir okulun önünden […]
10 bin yıldır olduğu gibi birlikte yaşayabilirler Ormanlar, makiler, keçiler ve insanlar
Kronolojik bir sıralama yapılacaksa bunlardan doğum tarihi en yeni olanının keçiler, daha doğru bir ifade ile evcilleştirilmiş keçilerin olması gerekir. Burada ağırlıklı olarak evcilleştirilmiş keçilerden söz edileceğinden, aksi söylenmedikçe keçi, evcilleştirilmiş keçi olarak anlaşılmalıdır. Keçiyi evcilleştiren insanın bu sıralamada sondan ikinci sırayı alması olağandır. Ormanın mı yoksa makinin mi daha önce oluşmuş olması o denli […]
Jeofizikçi Haluk Eyidoğan ile Arzın merkezine seyahat
“Temmuz ayının ilk günlerinden önce Scartaris gölgesinin uzandığı Yocul de Sneffels kraterinden aşağıya in, cesur yolcu, dünyanın merkezine varmış olursun. Ben bunu yaptım.” (Arne Saknussemm) Temmuz ayının son günleri… Rezidansların gölgesinin uzandığı Kanyon’dan içeri girdik, Dünya’nın Merkezine Yolculuk’u seyretmiş olduk. Biz bunu yaptık. Dünya’nın Merkezini İTÜ Yer Fiziği Anabilim Dalı Profesörü Haluk Eyidoğan ile konuştuk; […]