Savaş kuramcıları sadece teori yapmamış
Tarihteki büyük savaş ve siyaset kuramcılarının önemli bir bölümü işin sadece kuram kısmında değil pratiğinde de yer almışlardır. Devlet yönetiminde bulunmuşlar, savaşlara komuta etmişler ve kuramlarını yaşadıklarından aldıkları derslerle oluşturmuşlardır. Felsefe günlük yaşamdan nispeten daha kopuk bir etkinliktir ama Marx’ın filozoflar için söylediği Feuerbach Üzerine Tezler’in 11.’sinde bu alanda dahi teori-pratik birliğinin önemine vurgu yapılır: […]
Namık Kemal’in kaleminden Fatih’in top uzmanlığı
Fatih Sultan Mehmet sadece bir hükümdar ve komutan değil, aynı zamanda yeni savaş araçları icat eden ve bizzat hesaplamalarını yapıp imaline katılan bir mühendisti de. Başında bulunduğu savaşlarda karşılaştığı güçlükler, yeni çözümler üretmesine ve bu alanda iyice uzmanlaşmasına yol açmıştı. Fatih’in toplarına ilişkin ayrıntılı bilgiler veren kaynaklar vardır ve rahatlıkla ulaşılabilir. Konuyu tekrardan ele almamızın […]
Szilard’ların trajedisinin kaynağı ne?
Macar asıllı ABD’li fizikçi Leo Szilard (1898-1964), Enrico Fermi ile birlikte ilk zincirleme çekirdek tepkimesini gerçekleştirmiş ve atom bombasının yapımında etkili olmuştu. Döneminin önde...
Nazım Hikmet faşizmin bilim anlayışını nasıl eleştirmişti?
Büyük ozanımız Nazım Hikmet’in politik ve kuramsal konuları ele aldığı yazıları da vardır. Örneğin 1936 yılında, tam da Nazizm’in Almanya’da yükselişe geçtiği dönemde yayımlanan...
Ömer Hayyam: ‘Beni astrolojiye bulaştırmayın’
Hepimiz Ömer Hayyam’ı (1048-1131) tanırız. Elbette esas olarak ünlü Rubaileriyle. Biraz daha araştırdığımızda Hayyam’ın dönemin önde gelen bir matematikçisi olduğunu öğreniriz.
Ömer Hayyam sadece şair...
Çekirgeleri Allah’a havale eden kadı
Sevimli hayvanlardır çekirgeler. Tek tek oldukları zaman! Sürü haline geldiklerinde canavarlaşıyorlar ve büyük zararlar verebiliyorlar.
Sürü fazına geçtiklerinde bir haller oluyor!
Biliminsanları bunun nedenini araştırmışlar ve...
Uçan ilk Türkler
Evliya Çelebi’nin Seyahatname’deki anlatımına göre lodoslu bir havada Galata Kulesi’nden kuş kanatlarına benzer bir araç takıp kendini boşluğa bırakan ve uçarak Üsküdar’da Doğancılar’a inen...
Karmati liderinden Abbasi halifesine hodri meydan
Karmatiler, İslam rejimini devirmek gayesiyle 880’lerden itibaren Abbasilere karşı ayaklanmaya başladılar. Abbasilerle Sünni din adamları, onlara yönelik büyük bir karalama ve iftira kampanyası başlattı....
Yuri Gagarin’in ilk paraşütle atlama deneyimi
Biz kara hayvanıyız, ayağımız yere basmalı. Yerden destek alamazsak tedirgin oluruz. Doğuştan bir yükseklik korkusu ile evrimleştiğimizi söyler uzmanlar. İçimizde bu duyguyu yaşamamış olanımız...
Kim bütün maçlarını kazanabilir ki?
Savielly Tartakower (1887-1956), Polonya ve Fransa vatandaşı olan ünlü bir satranç ustasıydı. 20. yüzyılın ilk yarısının elit satranççıları arasında yer alan Tartakower kendi adını...