Çeviren: Ebru Oktay Çocuk felcinin üstesinden gelerek halkın sevgisini kazanmış Dr. Jonas Salk, bir gazetecinin aşının patentinin kime ait olacağını sorduğunda, “İnsanlar sanırım. Patent diye bir şey yok. Güneşi patentleyebilir misiniz?” diye yanıt verdi. 20. yüzyılın en etkileyici biliminsanları sorgulamasında -Marie Curie dışında- Salk, en önemli isim olarak karşımıza çıkar. Bir gün okula giden çocuklara […]

İnsanlığın kültürel evrimi her bir insanı her şeyi görebilecek, gerekli her şeyi bilebilecek, her an her yerde (bulunamasa bile) görünebilecek güçte gerçek özne, gerçek yaratıcı düzeyine yükseltmiştir. Başlangıçta göklerde makrokozmosda egemen efendi tanrının ruhu(¹) vardı – gitti bitişinde yeryüzünde elimizde kala kala evrimin yaratıcı (dna, rna) yok edici (bakteri, virüs) mikrokozmosu kaldı(²) 1 Kasım 2020 […]

Ülkedeki baskılara karşı olduğunu söyleyen Deniz Özgün’ün yaşıtı binlerce üniversite öğrencisi bu baskıya karşı durmak için onlarca yol deniyor. Alternatif üniversite konferansı yapıyorlar, dergi çıkarıyorlar, yazıyorlar, okuyorlar, baskılara karşı örgütleniyorlar vb… Bu yüzden yargılanıyorlar, okullarından atılıyorlar, polis şiddetine maruz kalıyorlar. Peki ya akademik özgürlük? YÖK’ün olduğu bir yerde, ya da bırakın YÖK’ü bir şirketin sahibi […]

Düşün hayatı üzerindeki özel mülkiyet yapısı rahatlıkla göze çarpmaktadır. Ancak bunun yalnızca telif hakkı veya atıf yapma üzerinden algılamak hatalıdır. Bilginin üretimi doğrudan özel mülkiyetin konusu haline gelmiştir. Özel mülkiyet bilgiyi üretene ait olabileceği gibi, onun boyunu aşan bir kurumsallığa da ait olabilir. Bilginin oluşumu, metalaşması ve aktarımı, özel mülkiyetin gelişmesi ve yavaş yavaş akademik kurullara […]

“Yeşil bitkiler” ya da Latince adıyla Archaeplastida kladı, ökaryot canlılar içerisinde kırmızı suyosunlarını, yeşil suyosunlarını ve karasal bitkileri (Bitkiler Alemini) kapsayan gruptur. Tamamen tekhücreli yaşayanlardan basit ve karmaşık kolonilere ve gerçek çokhücrelilere kadar uzanan çok geniş bir çeşitlilik gösterir. Canlıların modern sınıflandırılması canlıları evrimsel akrabalık ilişkilerine göre gruplandırma işidir. Genel olarak, daha büyük birimler (şube, […]

Matematik Köyü’nden söz ediyorum. Köy’de her yaz iki hafta boyunca katıldığım akşam yemeklerinin ilginç yanlarını ve o yemeklerdeki sohbetlerde ele alınan birkaç soruyu paylaşmak istiyorum. Günü ders vererek, ders izleyerek ve çalışarak geçiren matematikçilerin akşam yemeği için masaya oturduklarında sohbet konusunun matematiksel içerikli olması doğaldır, ama eğer o masada Köy’ün Muhtarı bulunuyorsa matematik hakkında konuşulmaz […]

Rousseau’nun devrimcilere olan ideolojik etkisi, var olan uygarlığa yönelttiği eleştiriler ile eleştirileriyle yerle bir ettiği uygarlığı yeniden yapılandırmak için ortaya koyduğu demokratik açılımlı düşüncelerdir. Rousseau’nun hileli olan ilk sözleşmenin güven altına aldığı mülkiyete yönelttiği eleştiriler, yaklaşık bir asır sonra Marx ve Engels gibi işçi sınıfı kuramcılarının ve Proudhon, Bakunin ve Kropotkin gibi anarşist filozofların elinde […]

Fiziksel etkileşim süreci de diyalektik bir süreçtir ve doğadaki biteviye değişimin ve dinamizmin kaynağı da budur. Newton çekim yasası durağan bir evrenin yasasıdır. Cisimlerin kinetik enerjilerini göz ardı eder bu nedenle de etkileşim sürecini tam olarak ifade etmekten uzaktır. Etkileşen cisimlerin hızları arttıkça kuramın yetersizliği de daha açık bir şekilde görülmeye başlar. Meraklı bir ergenin […]

İnternetten sipariş Aşağıdaki adreslerden sipariş eden okurlarımıza dergi posta ile ulaştırılacak. https://kitaplik.bilimvegelecek.com.tr/product/196-sayi-agustos-2020/ www.emekkitap.com www.babil.com www.eganba.com www.istanbulkitapcisi.com www.odakitap.com www.kirmizikedi.com www.dergiyurdu.com Satış noktaları Aşağıdaki satış noktalarından Bilim ve Gelecek’i temin edebilirsiniz. Bu satış noktalarının sayısını artırmaya çalışıyoruz. Bilim...

Gençliği, e-posta, sosyal medya, cep telefonu gibi iletişim araçlarının olmadığı dönemlerde geçmiş biri olarak mektup yazmanın, pullayıp postaya vermenin, postacı yolu gözleminin, zarf açmanın ne denli heyecan verici bir duygu olduğunu çok iyi anımsıyorum. Belki de bu yüzden matematik tarihindeki mektuplaşmalar özellikle ilgimi çekiyor. Ama aslında matematik tarihine baktığımızda 16. ile 20. yüzyıl arasında matematiksel […]