Tarihçesi, psikolojisi, sosyolojisi, felsefesi, ideolojisi ve teknolojisi ile Savaş
Yaşam bir savaş değildir. Savaş bir doğa yasası, hiç değildir. Savaş insanlığın kültürel evriminin belli bir noktasında ortaya çıkmıştır, belli koşulların ürünüdür. Söz konusu...
Stres, zihnin kötü haberlere daha fazla odaklanmasına neden oluyor
Bilişsel bilimler, insanların kendileri hakkındaki inançları oluştururken, olumsuz bilgilere kıyasla, olumlu bilgilere daha fazla ağırlık verdiklerini göstermektedir. Ancak yeni bulgular, bu eğilimin insanlar tehdit...
Adam Smith’in solculuğunu kavramak
Adam Smith’in hem ekonomi politik hem de felsefi yazıları, 18. yüzyıl aydınlanmasının öne çıkardığı bilimsel, sistemli, mantıklı ve sentezci bir inceleme yönteminin güçlü izlerini taşır. Onda teoriyle pratik ve gözlem iç içedir. Kuramının, aradan 200 yıl geçmiş olmasına rağmen hâlâ etkin ve öğretici olması, sadece onun kullandığı yöntemin sağlamlığını göstermez aynı zamanda ne kadar derin […]
Kant ve Mendelssohn’a ait aynı başlıklı iki ünlü yazı: “Aydınlanma nedir?”i aydınlatmak
1784 yılında yazılmış olan “Aydınlanma Nedir?” başlıklı ünlü iki yazı güncelliğini hâlâ koruyor. Biri Moses Mendelssohn’a ait, diğeri Immanuel Kant’a. Her iki yazının da...
Diderot ve d’Alembert’in Ansiklopedi’si: Fransız Devrimi’nin düşünsel kaynağı
Fransız maddeci düşünürleri ve Ansiklopediciler, devlet, Kilise ve kurulu düzen ile hak duygusunun ve aklın istemleri arasındaki çelişkiyi irdeleyip ortaya koydular ve tepki gösterdiler;...
Marx’a göre fuhuş
Marx açısından verili toplumsal ilişkileri eleştirmeksizin, fuhuşa dönük ahlaki, dini ve hukuki birtakım müdahalelerde bulunmak anlamsızdır. Hem tam da bu ahlak, bu din ve bu hukuk fuhuşu oluşturan mekanizmanın birer düzenekleridirler. Fuhuş, işsizlik, evlilik, şiddet gibi onlarca kavramla bir arada anılmaksızın ne anlaşılabilir ne eleştirilebilir ne de durdurulabilir. Cinselliğin metalaşması çoğunlukla fuhuş kavramıyla anılır.[1] Fuhuş […]
FBI dosyasına göre Albert Einstein: Anarşist, komünist ve hatta Sovyet casusu!
Nazilerin baskısı sonucu Almanya’yı terk ederek ABD’ye gitmek zorunda kalan Albert Einstein’ın Amerika’da da pek rahat bırakıldığı söylenemez. FBI’ın Einstein aleyhinde 22 yıl boyunca...
Gülmeden mizaha…
Bu yazının temelinde gelişimin değişimi gerektirdiğine, değişimin başlangıcında eleştirmek oluşuna, eleştirinin temelinde başka etkenlerle beraber mizahın yatışına, mizahın ise gülmenin çağlar içinde evrilerek form değiştirmesi ile ortaya çıkışına inanmam yatıyor. İlk bölümde gülme eyleminin tarihte nasıl evrildiğini aktarmaya çalışacağım. 18. yüzyılla beraber gülme eyleminin mizah kavramının doğmasına zemin oluşturması ile son bulacak bu bölümde, gülme […]
Kişi kültü ve sınıf savaşımı
Kült iktidarı tek bir kimse etrafında, hiyerarşik bir şekilde sıralanmış kümelerden oluşur. Böylesi bir düzende esas, devlet ve hatta toplum kavramıyla özdeşleştirilen kültün bekasıdır. Sıralama dışında kalan bireyler, yani kültleştirme fiilinin dışında kalanlar toplumsal açıdan edilgen kılınmak istenirler. Dahası kültün, dolayısıyla onunla özdeşleştirilen devletin, toplumun ve Tanrı’nın düşmanı ilan edilirler. Kült sözcüğünün etimolojik kökeni, tıpkı […]
Yoksa Türk muhafazakârlığı yok mu?
Bugünlerde kapılar kapanıp da metro istasyonu terk ettiğinde, hoparlörlerden Mesnevi dizeleri yayılıyor. Üstgeçitler, billboard’lar, sanki tüm halkımız davetliymiş gibi Necip Fazıl Ödülleri’nin reklamıyla dolu....
