Bilim ve Gelecek Mayıs sayısı bayilerde!
KAPAK DOSYASI
Prof. Dr. Kerem Cankoçak
‘Fiziğin ötesi’ var mı?
DOSYA: SAFSATALAR
Tevfik Uyar ile
Bir safsata avcısıyla söyleşi:
Akıl var, mantık var
Irmak Gültekin
Safsatalar ve insan psikolojisi
Dr. Öğr....
Bir sanat(1) olarak felsefe ve olmayana ergi safsatası
Hakikatin kendisini logos (kelam) üzerinden inşa eden kadim felsefe, aynı nedenle logosun sınırlarını çizen mantık alanına, merkezi bir önem atfetmiştir. Bu noktayı kavramak son derece önemlidir. Biz de ilk felsefenin yolundan gidelim ve retoriğin, argüman kurallarının ve safsatalar üzerine yapılan araştırmaların felsefenin asli etkinliklerinden birisi olduğunu vurgulamaya çalışalım. Antik felsefe döneminde yaygın olan inanca göre […]
1908’in ilk kıvılcımı
Tarihin önemli dönemeçlerinde öyle tanıklıklar, öyle fiili iradeler vardır ki, o dönemeçlerin nihayetine yön verirler. Onlar çoğunlukla isimsiz kahramanlardır. Mütevazılığı içselleştiren, sadeliği bir yaşam...
Neden hem en barışçıl hem de en eli kanlı türüz?
Erdem, öldürmek gibi şiddet dolu bir şeyden evrimleşmiş görünüyor. Alfa erkeklere karşı isyan bayrağını çekmek oldukça tehlikelidir. Aslan veya şempanze bunu yapmaya cüret edemez. Sadece insanlar çömelip şöyle fısıldayabilirler: “Büyük taşın orada buluşalım, saldıralım ve öldürelim.” Beta erkek toplulukları güçlüye karşı birleşti. Sonrasında artık kendi grupları içindeki herkesi öldürme gücüne sahip olduklarını fark ettiler. Beraber […]
Sahip olmanın dayanılmaz ağırlığı
Her şeye ulaşabilmek özgürlükse yaşamlarımız tek bir amaca hizmet eder: Sahip olmak. Sahip olduklarımızın sayısı ve çeşitliliği ne kadar fazlaysa o kadar özgür olduğumuza,...
Yeni bir fizik doğuyor Elektrik ve manyetizma çağı
Faraday’ın hipotezleri, Maxwell sayesinde teorileştirildi. Newton’ın klasik mekaniği kütleçekimini ne kadar kesin bir biçimde açıklıyorsa, Maxwell’in elektromanyetik teorisi elektriği ve manyetizmayı o kesinlikte açıklıyordu. Hertz’in deneylerinin sonuçları da, Maxwell tarafından kuramsallaştırılan Faraday’a ait fikirlerin tamamını net olarak doğruladı. Gökkuşağının gözlerimizle ve gerçeklik tuvalinin insan algısıyla sınırlı olmadığını fark ettiğimiz 18. yüzyıl birçok yeni düşünceye gebeydi. […]
Endüstri 4.0 tartışmaları: Geleceğe farklı uzanımlar
Dördüncü Sanayi Devrimi veya Endüstri 4.0 başlığı altında tartışılan şey bugün kimi zaman hayranlıkla izlediğimiz ya da korkup karamsarlığa kapıldığımız teknolojilerle ilgili gelecek tahayyüllerinden sadece biri! Belirli sınıfsal çıkarları içeriyor ve teknolojiyi bu çıkarlar doğrultusunda şekillendirmeye hizmet ediyor. Başka bir dünya ve başka bir teknoloji mümkün. Geçen ay, Klaus Schwab’ın Dördüncü Sanayi Devrimi’ne ilişkin görüşlerine […]
Darwin’in izinde: And Dağları’ndan Galapagos Adaları’na
Ekvador; biyolojik ve jeolojik özellikleri bakımından gezegenin en önemli yerlerinden biri. Burası hem jeolojik hem de biyolojik evrimin iç içe olduğu ender coğrafyalardan da biri. Özellikle Galapagos Adaları gerçekten müthiş. Doğal seçilimin, izolasyonların kısaca evrimin mabedi. Volkanizma, akıntılar, rüzgârlar doğanın her türlü koşulu var. Daha doğrusu burası bir biyoloji ve jeoloji okulu. Yalnız önemli bir […]
Süleymaniye Biyoloji Enstitüsü, nereye?
“Leonore, sana bu satırları Boğaz’a bakarak tipik bir yaz sıcağında yazıyorum. Yunuslar sürüler halinde penceremin önünden hoplayıp-sıçrayıp gidiyorlar. Enstitü Süleymaniye’de. Konumu bir harika. Tepemizden kara çaylaklar uçuyor. Rektör bahçede Heilbronn’a dönerek yanımda, ‘Bay Kosswig mükemmel bir seçim’ dedi.” – Prof. Dr. Curt Kosswig, 6 Ekim 1937, Bebek/İstanbul(1) Geçen yılın başlarında Türkiye’de botanik (bitki bilimi) ve […]
Kitapçı rafı
Sonun Sonu
Özdemir İnce, Eksik Parça, 2019, 312 s.
Özdemir İnce yaşadığımız yakın tarihin kaydını tuttuğu bu yazılarında, en başta Cumhuriyet’i oluşturan ilerici değerlerin savunusunu gerçekleştiriyor....