KAPAK DOSYASI Söyleşi: Ender Helvacıoğlu Alâeddin Şenel ile ‘Gönüllü Kulluk’ kitabı üzerine Alâeddin Şenel Aşkınöznelerin yaratılışı ve gerçek öznenin şaşkınözneye dönüşümü Alâeddin Şenel Kuran’daki İslam’ın ideolojik etkisi: Gönüllü kulluk Prof. Dr....

Bilim ve Gelecek’in en önemli boyutlarından biri kuram dergisi olması. Günümüzde bu boyut daha da önemli. Çünkü artık habercilik, politika, hatta politik analiz ve...

Akıl tutulmasının, aklın, akıl yürütmenin, düşünmenin, inançlarla felç edilmesinin ürünü olduğu söylenebilir. Gerçekten “inanma”, hele neredeyse bütün önemli insan-insan ve insan-doğa ilişkileriyle ilgili hazır bilgilerin sunulduğu dinsel ideolojik kaynakların mutlak doğruluğuna “iman etme”, özgür, eleştirel düşünme olmaması şöyle dursun, “düşünme” bile değildir. İnsanın, onu hayvanlardan ayırt edici (biri araç yapma olan) iki yetisinden birini kullanmaktan […]

Dinci ideologlar, çalışmayan, çalıştıran “efendiler” katmanından esinlendiler. Tanrıların gereksinimlerinin karşılanması görevini, bu amaçla yarattıkları insanların (kullarının) sırtına yüklediler. Yeryüzündeki düzenin (devlet biçiminde örgütlendirilmiş kurumlarla) sağlanışına bakılıp, tanrılara analoji mantığıyla “yöneticilik” niteliği yüklediler. İnsanların konumunu, yöneticiler karşısındaki uyruklarınkine benzeterek, yönetilen kullar olarak gördüler. Böyle bir dinsel ideolojinin günümüze kadar gelebilen bir sonucu da, insanların “şaşkınözneler” gibi […]

Tektanrıcı dinsel ideolojide, gerçek bilen özne olan insanın bilme yetisi elinden alınıp aşkınözneye bağışlanır. Böylece insan “bilmeyen kul” konumuna indirilmiş olur. O zaman kendi çıkarını bile bilmeyip, kendini yönetecek yetide olmayan kul için en hayırlısının efendisini dinleyip buyruğunu yerine getirmek olduğu düşünülüp söylenebilecektir. İdeolojilerin karakteristik (ayırt edici) özelliklerinin başında gerçek insan özneler olarak “kişisel özneler” […]

Eleştirel düşünenleri, farklı olanları, iktidarı ve uygulamalarını sorgulayanları ötekileştiren, şeytanlaştıran, düşmanlaştıran, hain ilan eden mantık, reddiyeci ve tehafütçü mantığın bir uzantısıdır. Bu mantık kendisi gibi düşünmeyeni, cedel yöntemine başvurarak halkı arkasına almak için dinsiz, eşcinsel, gayri milli, hain vb. sayar. Bilgikuramsal (epistemolojik) açıdan bilişsel süreçlerimizi irdelediğimizde, sanmak, inanmak, tahmin etmek, kuşku duymak ve bilmek gibi […]

Aysuda Kölemen ve Tomris Cesuroğlu ile Söyleşi: Nalân Mahsereci “Okulöncesi ve ilkokul çağındaki çocuklar okuldan uzakta kaldıklarında zekâ gelişimi, fiziksel ve sosyal gelişim açısından telafisi olmayan kayıplara uğruyorlar; fiziksel ve ruhsal sağlıkları ciddi bir şekilde zarar görüyor. Okulöncesi ve ilkokul çağı çocuklarda uzaktan ders yapmak eğitim ya da öğretim amacına hizmet etmiyor; yani o yaş […]

Uzaktan eğitimin pandemiden bağımsız olarak birtakım sorunlar barındırdığını, üstelik bu sorunların salgın koşullarında daha da derinleştiğini biliyoruz. Bu sorunları, özellikle eğitim emekçileri açısından bu makalede etraflıca ele almaya çalışacağız. Ancak sorunların tamamının bir şekilde beslendiği ana kaynaktan bahsetmezsek eksik bir değerlendirme yapmış oluruz. Uzaktan eğitim uygulamasının toplumsal eşitsizlikleri yeniden üreten -ve hatta derinleştiren- işlevlerini sorun […]

Çin’e özgü modelin üç temel bileşeni bulunuyor: Devlet, yabancı yatırımlar ve ulusal şirketler. Bu üçlünün başka yerlerde bir araya geldiği çeşitli örnekler olmasına karşın Çin örneğinin en büyük farkı devletin bu süreci aktif bir rol üstlenerek yürütmesi. Birçok uzmana göre, Çin’in son dönemdeki büyük atılımının temelinde Mao dönemi uygulamaları bulunuyor. Çin’in teknolojiyi yerlileştirme sürecinden çıkarılabilecek […]

21. yüzyıla ne miras kaldı? Bu yüzyılda büyüyen ölçeklerde komünal bir örgütlenme modeli geliştirmek olanaklı mıdır? Örneğin hiçbir zaman sona ermeyecek bir Paris Komünü yaratılabilir mi? Ya da yeryüzünün herhangi bir yerinde insanlığın yeniden bu gücü ele geçirme şansı var mı? Bu sorulara “evet” yanıtı vermek ütopik olarak görülebilir ancak ben bu yanıtın hiç de […]