KAPAK DOSYASI Haluk Ertan Dünya’yı bekleyen çevre felaketinin provası mı?Avustralya yangınları Cemal Gökçe ile söyleşi: Özer Or Depreme hazırlık yapılmadığı gibi, afet üstüne afet eklendi GENİŞ AÇI / Prof....

Düşünce tarihine bakıldığında, doğa-evren tasarımlarında ve nedensellik anlayışlarında köklü kopuşların yaşandığı gözlenir. Süreç içinde beş büyük doğa-evren tasarımı oluşmuştur: Mitolojik, Antik Yunan, Ortaçağ, Rönesans ve Modern. Ortaçağ paradigması içinde yer alan İslam düşüncesinde birbiriyle çatışan iki ana akım görülür: Kelamcılar ve felsefeciler. En gelişmiş örnekleri Gazzâlî-İbn Rüşd tartışması olarak bilinir. Hasan Aydın’ın okuyacağınız makalesi, yakında […]

Günlük yaşantımızda en çok tükettiğimiz besin maddelerinden olan domateslerin nasıl evrimleştiğini, farklı domates türlerinin gelişiminde hangi mekanizmaların etkin olduğunu pek bilmeyiz. Ancak insanların geçmişten günümüze çeşitli bitki ıslahı metotlarını kullanarak ürettikleri domatesler, soframızda olduğu kadar bilimin farklı alanlarında da oldukça büyük bir yer tutmakta. İlk olarak domates bitkisinin taksonomi biliminin teknikleriyle oluşturulan yaşam ağacındaki yerinden […]

Corey S. Powell Discovery ve American Scientist dergilerinin yazarı ve editörü Çev. Nalân Mahsereci Ay’ın iki yarıküresinin görünümü birbirinden oldukça farklıdır; “Ay’daki Adam” temsilini düşünürsek, her zaman Dünya’ya dönük olan yarı-yüzün karizmatikliği, yüzün öbür tarafında yoktur. Uydumuzun bu garip asimetrisini yeni önerilen bir oluşum modeli olan “büyük saçılma” açıklayabiliyor mu? Okuyacağınız makale www.nautil.us sitesinden çevrildi. […]

Uzun süredir Avustralya’da çalışmalar yürüten biyolog yazarımız Haluk Ertan’a Avustralya yangınlarını yazmasını önerdiğimizde niyetimiz kapak yapmak değildi. Türkiye’de de tartışılan bu olayı atlamak istememiştik...

Kalp damar hastalıklarından korunma çalışmaları bireysel düzeydeki müdahalelerle sınırlı kalıyor. Başta çalışma yaşamının özellikleri olmak üzere toplumsal belirleyicilerin üzerinde yeterince durulmuyor. Çalışma yaşamı daha az yoğun, daha az gerilimli ve daha keyifli hale getirilmediği sürece, erken ölümlerin önlenmesi ve hastalıklı geçen yaşam süresinin kısaltılması olanaklı görünmüyor. 2016 yılında dünya genelinde 17,9 milyon kişinin ölümü kalp […]

Lise Meitner, 1878 yılında Avusturya’da Yahudi bir ailenin üçüncü çocuğu olarak doğdu. Annesi yetenekli bir müzisyen olan Lise’nın babası, açık görüşlü bir avukattı. Bu özelliği, o dönemde kız çocuklarının eğitimi 14 yaşında sona ermesine rağmen Lise’nın okula devam etmesine olan desteğiyle ön plana çıkacaktır. Babasının desteğiyle 1899 yılında Fransızca sınavını geçerek öğretmen olma yolunda bir […]

Avustralya’nın yaşadığı felaketin denklemi şöyle: Azalan yağışlar + sıcak günlerde artış + kuraklık = Yangınlar. Küresel ısınma hiçbir zaman odunları ateşleyip yangın çıkartmaz, bunun...

Verinin mülkiyeti hakkındaki tartışma yeni yeni başlıyor. Tartışma, mahremiyetten ekonomik gücün yoğunlaşmasına ve eşitsizliklerin artmasına kayıyor. Akıllı şehirler, nesnelerin interneti, platform ekonomileriyle beraber bu tartışmalar da artacak. Veri ve dijital zekâ etrafında uygun ortak mülkiyet rejimlerinin oluşturulması, gerekli veri paylaşımının temelini ve araçlarını sağlayacaktır. Kanal İstanbul tartışmaları devam ederken 24 Aralık 2019 tarihinde “Ulusal Akıllı […]

Turan Dursun devrimci bir aydındır, bir aydınlanma kahramanıdır. Hikmet Kıvılcımlı ise hem devrimci bir aydın hem de sosyalist bir politikacıdır. Din tacirlerine karşı tavizsiz...